Dodano: 18 września 2007
Muszla bardzo duża, owalna. Oba wierzchołki ma wyraźnie przesunięte ku przodowi. Krawędź grzbietowa muszli ma w miarę prosty przebieg. Krawędź brzuszna jest równomiernie, ale bardzo delikatnie łukowato wygięta. Przedni koniec szeroko zaokrąglony, tylny ścięty i zaostrzony. Żagielek dość duży i dobrze wykształcony.
Powierzchnia zewnętrzna gładka z silnie zaznaczonymi liniami przyrostu.
Powierzchnia wewnętrzna muszli gładka, odciski mięśni bardzo dobrze widoczne.
Powierzchnia zewnętrzna gładka z silnie zaznaczonymi liniami przyrostu.
Powierzchnia wewnętrzna muszli gładka, odciski mięśni bardzo dobrze widoczne.
Szczeżuja wielka, Anodonta cygnea | systematyka | Gromada: małże (Bivalvia) Podgromada: Paleoheterodonta Rząd: skójki (Unionoida) Nadrodzina: skójki (Unionoidea) Rodzina: skójkowate (Unionidae) Rodzaj: szczeżuja (Anodonta) Gatunek: szczeżuja wielka (Anodonta cygnea) |
|---|---|
| wygląd | Muszla bardzo duża, owalna. Oba wierzchołki ma wyraźnie przesunięte ku przodowi. Krawędź grzbietowa muszli ma w miarę prosty przebieg. Krawędź brzuszna jest równomiernie, ale bardzo delikatnie łukowato wygięta. Przedni koniec szeroko zaokrąglony, tylny ścięty i zaostrzony. Żagielek dość duży i dobrze wykształcony. Powierzchnia zewnętrzna gładka z silnie zaznaczonymi liniami przyrostu. Powierzchnia wewnętrzna muszli gładka, odciski mięśni bardzo dobrze widoczne. |
| ubarwienie | Ubarwienie muszli najczęściej w odcieniach od oliwkowego po zielonawe. . |
| występowanie | Szczeżuja wielka zasiedla obszar Palearktyki. Znana jest z Europy, Syberii i północnego Zakaukazia. Preferuje wody stojące – najczęściej płytkie, eutroficzne zbiorniki wodne, starorzecza ze stojącą wodą, z rzadka spotykana w leniwie płynących rzekach i przepływowych jeziorach. Może występować w wodach słonawych, gdzie znosi zasolenie do 0,2 %. Bardzo chętnie zasiedla zbiorniki antropogeniczne: stawy, kanały i zbiorniki przeciw pożarowe i zaporowe. Wymaga dna mulistego i dobrze natlenionej wody. W Polsce do połowy XX wieku był to małż dość mocno rozpowszechniony i pospolity. W drugiej połowie XX wieku, wskutek degradacji siedlisk mięczak ten wyginął na wielu stanowiskach. |
| ochrona | Gatunek podlega ścisłej ochronie gatunkowej i wymaga ochrony czynnej. Umieszczona jest w Polskiej Czerwonej Liście Zwierząt Zagrożonych i Ginących oraz w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt – Bezkręgowce z kategorią EN – gatunek silnie zagrożony. Zagrożenia: Do głównych zagrożeń dla tego gatunku należy działalność człowieka, w tym zatruwanie wód ściekami chemicznymi z rolnictwa, melioracje i osuszanie zbiorników wodnych i rzek, zasypywanie drobnych zbiorników wodnych oraz coraz częściej wyłapywanie tego małża do stawów w przydomowych ogródkach. |
| uwagi | Szczeżuja wielka jest największym naszym rodzimym małżem. Muszle większe ma tylko sprowadzony i introdukowany do polskich wód małż chiński spotykany w podgrzanych jeziorach konińskich. Małż ten jest gatunkiem długożyjącym – spotykane są okazy w wieku kilkudziesięciu lat. |
| biologia | Zapłodnienie zachodzi w obrębie jamy skrzelowej – podobnie jak u innych małży. Z zapłodnionych jaj w okresie zimy rozwijają się larwy. Glochidia na rybach pojawiają się w marcu kolejnego roku. Do głównych żywicieli glochidiów można zaliczyć: ciernika, okonia, szczupaka, lina i węgorza. Larwy małża osadzają się głównie na płetwach piersiowych i skrzelach. Ocystowane glochidia przechodzą rozwój w czasie bardzo krótkim – kilka tygodni. Dojrzałość płciową osiągają w wieku około 3 lat. W izolowanych zbiornikach gatunek ten może rozradzać się hermafrodytycznie. Sama szczeżuja wielka, podobnie jak inne gatunki skójkowatych jest silnie związana z rybą z rodziny karpiowatych – różanką. Rybka ta za pomocą pokładełka składa swoje jaja do komory skrzelowej szczeżui – młode rybki następnie przez pewien okres (aż do zdolności do samodzielnego życia) pozostają w komorze skrzelowej, w której są bezpieczne przed drapieżnikami. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
a. anetas9113@gmail.com
25 listopada 2014
podana została długość 100 -136mm co jest błędem. mój ojciec znalazł dziś pustą muszlę o długości 16cm
