Dodano: 27 lipca 2007
Roślina wieloletnia z grubym korzeniem palowym. Liście: skupione w przyziemnej rozecie, o średnicy do 40 cm, barwy szarozielonej, owłosione pajęczynowato, pierzasto sieczne, silnie kolczasto zakończone. Łodyga: silnie skrócona, do 3 cm długości. Kwiaty: srebrzystobiałe lub różowe, zebrane w jeden szczytowy koszyczek, średnicy do 15 cm, jego okrywa składa się z wielu szeregów listków, przy czym zewnętrzne są kolczaste natomiast wewnętrzne słomiaste; zapylane przez pszczoły, trzmiele i chrząszcze; okrywy koszyczka zamykają się wieczorem oraz w dni pochmurne. Okres kwitnienia: od sierpnia do września. Owoc: typu niełupka do 5 mm długości, zaopatrzona w aparat lotny powstały z puchu kielichowego.
systematyka |
Klasa Festuco-Brometea, Rząd Nardetalia. |
---|---|
wygląd | Roślina wieloletnia z grubym korzeniem palowym. Liście: skupione w przyziemnej rozecie, o średnicy do 40 cm, barwy szarozielonej, owłosione pajęczynowato, pierzasto sieczne, silnie kolczasto zakończone. Łodyga: silnie skrócona, do 3 cm długości. Kwiaty: srebrzystobiałe lub różowe, zebrane w jeden szczytowy koszyczek, średnicy do 15 cm, jego okrywa składa się z wielu szeregów listków, przy czym zewnętrzne są kolczaste natomiast wewnętrzne słomiaste; zapylane przez pszczoły, trzmiele i chrząszcze; okrywy koszyczka zamykają się wieczorem oraz w dni pochmurne. Okres kwitnienia: od sierpnia do września. Owoc: typu niełupka do 5 mm długości, zaopatrzona w aparat lotny powstały z puchu kielichowego. |
wymiary | Roślina rozetowa wysokości kilku, kilkunastu cm. |
występowanie | Zasięg występowania obejmuje rejony alpejskie południowej i centralnej Europy. W Polsce rozpowszechniony w Sudetach i Karpatach po piętro kosówki. Posiada również rozproszone stanowiska na niżu. Dziewięćsił preferuje siedliska dobrze nasłonecznionych muraw kserotermicznych i naskalnych, bliźniczysk i suchych łąk. |
ochrona | Gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową. Głównym zagrożeniem dla gatunku jest zbieranie ze względu na walory dekoracyjne oraz dla celów leczniczych. Duże zagrożenie stanowi również niszczenie siedlisk i zarastanie ich przez roślinność drzewiastą. |
uwagi | Roślina lecznicza już od czasów Średniowiecza, używany jako środek napotny, moczopędny oraz poprawiający pracę przewodu pokarmowego. Materiał zielarski stanowi głównie wysuszony korzeń. W składzie chemicznym zawiera między innymi od 1 do 2% olejku, który zawiera związek poliacetylenowy (tlenek carlina, który ma właściwości bakteriobójcze) oraz garbniki i inulinę. Wyciąg z wysuszonego korzenia działa hamująco na wzrost bakterii gram-dodatnich i gronkowca złocistego. |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.