Dodano: 4 stycznia 2010
Kortowskie Jezioro, Olsztyn. | powierzchnia | 94,13 ha (Leyding 1959). 89,7 ha (Grudniewski 1974). 94 ha (Choiński 1991). |
|---|---|
| głębokość | Maks. - 17,2 m; śr. - 5,9 m (Lossow i wsp. 2005). |
| klasa czystości | II/III klasa czystości. Zanieczyszczenia dostają sie do jeziora głównie z dopływem Potoku Leśnego oraz z niewielkimi dopływami niosącymi substancje humusowe, ścieki bytowo-gospodarcze, substancje mineralne, ścieki turystyczne (1996 rok). Ten eumiktyczny zbiornik, o zaawansowanej eutrofii posiada wody należące do III klasy czystości i II kategorii podatności na degradację (Lossow i wsp. 2005). |
| dno | Piaszczysto-muliste, zarośnięte w płytszych partiach. Wśród roślinności dominuje Elodea canadensis, Phragmites australis, Typha angustifolia, T. latifolia, Scirpus lacustris, Glyceria maxima, Myriophyllum spicatum, Potamogeton perfoliatus, Nuphar lutea, Nymphaea alba. |
| dorzecze | Kortówka - Łyna - Pregoła. |
| dostępność | Dobry dostęp od strony południowej, natomiast od północy utrudniony. |
| ośrodki | Przystań w Kortowie należąca do UWM w Olsztynie (rowery wodne, kajaki, żaglówki. |
| kąpieliska | Okresowo strzeżone kąpielisko na terenie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Ratownik jest w okresie letnim (kolonijnym). |
| wypożyczalnie | Na przystani żeglarskiej. |
| brzegi | Niskie, miejscami wysokie i strome głównie w części zachodniej i wschodniej. W niektórych miejscach teren przyległy do jeziora jest podmokły. Zbiornik otaczają lasy, grunty orne, łąki i zabudowania UWM w Olsztynie. |
| miejscowość | Olsztyn. |
| hobby | Żeglarstwo. Często organizowane są tu kursy żeglarskie. Wędkarstwo - w latach 70. jezioro było pod zarządem ART w Olsztynie. Według klasyfikacji rybackiej należy do typu leszczowego. W składzie gatunkowym dominują: leszcz, płoć, szczupak, okoń. Jeszcze do niedawna można było trafić dużego węgorza. Gromadziły sie one przy dopływie ścieków ze stołówki. Wokół jeziora jest dużo ścieżek, po których można spacerować i jeździć na rowerze. |
| miejsca | Warto odwiedzić starówkę Olsztyna z licznymi zabytkami oraz przespacerować się po miasteczku akademickim - unikalnym, ze względu na swoje położenie. |
| położenie | Zbiornik znajduje się na wysokości 103,4 m n.p.m. |
| podsumowanie | Atrakcyjne turystycznie jezioro podlegające ogromnej presji. |
| dodatkowe informacje | Jezioro przepływowe. Do zbiornika wpada Potok Leśny i Potok Starodworski. Istnieje połączenie rzeką Kortówką z jez. Ukiel (dopływ) i z rzeką Łyną (odpływ Kortówki w północno-wschodniej części). Nad jeziorem położone jest miasteczko akademickie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Zbiornik podzielony jest na dwa plosa: południowe - głęboczek 13,6 m i 17,2 m oraz północne - głęboczek 15,7 m. Długość jeziora wynosi 1,6 km a szerokość 0,7 km. Zlewnia całkowita Kortowskiego to około 3800 ha, natomiast bezpośrednia niecałe - 13,5 ha. W celu polepszenia jakości wód, jezioro było rekultywowane poprzez usuwanie najgłębszych partii wód hypolimnionu, specjalnym rurociągiem. Na przełomie 1955-56 roku, pod kierownictwem profesora Olszewskiego rozpoczęto prace, zatapiając rurociąg na dnie południowego plosa. Wlot znajdował się 4 m nad dnem a ujście przy wypływie Kortówki. W efekcie odnotowano wzrost temperatury głębszych partii wód co przyspieszyło cyrkulację jesienną oraz wyeliminowano siarkowodór. Zwiększono również natlenienie warstw przydennych w rekultywowanym plosie. Nie osiągnięto jednak zakładanych efektów. W 1974 roku zakończono I etap eksperymentu. Rok później rozpoczęto prace nad II etapem doświadczenia. Zmieniono parametry rurociągu - włókno szklane i żywice, wlot nad dnem, na głębokości 17,5 m, średnica 60 cm, maksymalny przepływ 250 l/s. Tym samym zwiększono natlenienie głębszych partii wód, zwiększono widzialność, usunięto więcej fosforu ogólnego z jeziora niż do niego dopływało. Niestety w ladach 1999-2001 stan troficzny wody uległ pogorszeniu, prawdopodobnie ze względu na zachwianie stosunków hydrologicznych związanych z ograniczeniem dopływu wody z jeziora Krzywego (Lossow i wsp. 2005). |
| inne | Po niemiecku jezioro to nazywane jest Kort See (1925), Corten (1595), Curtoyge (1390), Curtoyge (1378), Curtoge (1353), Curtoy (1353), Curtöge (1353), Curtoyn (1348), Curtoyen (1352) (Leyding 1959). |
| piśmiennictwo | |
| lokalizacja |
Komentarze
Franky inuniverse@go2.pl
15 kwietnia 2003
Jeziorko położone na poj. mazurskim w zlewni rzeki Kortówki. Jest zbiornikiem przepływowym stratyfikowanym powierzchnia 89,7 ha, głębokość max. 17,2 m, powierzchnia zlewni 38 km2
dopływy: potok leśny, przewód drenarski, potok starodworski, rz. Kortówka (główne źródło zanieczyszczeń), potok pachowy. Zlewnia jest użtkowana rolniczo w 68%, leśna 22% oraz tereny zurbanizowane 9%.
Zbiornik jest podzielony na część północną i południową gdzie w części północnej głębokość max. wynosi 17,2 m (i z tego głęboczka są usuwane wody hypolimnionu w celu rekultywacji zbiornika) i część połudnową o głęboczku 15,7 m. Jest jeszcze część środkowa, tak zwana platforma gdzie glebokość wynosci 6 metrów. Jezioro zaczęto rekultywować (ze względu na zbyt duży ładunek biogenów) w 1956 roku. Wtedy to wybudowano rurociąg drewniany, jednak nie był usadowiony zbyt głęboko w głęboczkach i rekultywacja przebiegała nieefektywnie.
Kontrole oczyszczania prowadzili znani i wybitni profesorowie Lossow i Mientki.
Kedzior kedmil@poczta.fm
15 sierpnia 2002
Witam!<
Trafiłem na wasz serwis całkiem przypadkiem. I przy okazji sprawdziłem informacje na temat jeziora nad którym spędziłem 5 lat życia czyli nad jeziorem Kortowskim. Jest kilka nieścisłości tzn. jezioro nie należy do dorzecza Wadąg-Łyna-Pregoła ponieważ nie łączy się z Wadągiem, a jedynym ujściem jeziora jest rzeczka Kortówka, która to łączy się z Łyną, a następnie Łyna z Pregołą czyli system powinien się przedstawiać następująco: Kortówka-Łyna-Pregoła. Jezioro to także wg operatu wodnoprawnego należy do III klasy czystości, a nie jak optymistycznie zaznaczyliście do II,III. Ale to szczegół.
Warto zamieścić także informacje o słynnym eksperymencie prowadzonym od roku 1958 polegającym na odprowadzaniu (rurociągiem) odtlenionych wód hypolimnionu podczas stagnacji letniej i zimowej, co spowalnia proces eutrofizacji zbiornika. Jest to unikalny na skalę krajową system.
Ogólnie gratuluje serwisu i życzę sukcesów.
WP mrobak@wp.pl
11 sierpnia 2002
Jeśli chodzi o ichtiofaunę jeziora to istna wieża Babel, trafiają tam ryby z eksperymentów na Uniwersytecie.
