Dodano: 20 lutego 2007
Najczęściej spotykany pod sosnami w lecie i na jesieni. Niekiedy owocuje masowo.
Do rodzaju Chroogomphus sp. należą 2 gatunki. Są to:
- Chroogomphus helveticus
- Chroogomphus rutilus var. rutilus
Występuje również pod nazwami: Gomphidius viscidus f. giganteus J.E. Lange; Gomphidius rutilus (Schaeff.) S. Lundell; Gomphidius viscidus var. testaceus Fr.; Agaricus rutilus Schaeff.; Agaricus gomphus Pers.; Chroogomphus britannicus A.Z.M. Khan & Hora; Chroogomphus rutilus (Schaeff.) O.K. Mill.; Cortinarius rutilus (Schaeff.) Gray; Gomphidius viscidus sensu auct.; Gomphus viscidus sensu auct.
systematyka |
|
|
---|---|---|
budowa | Kapelusz osiąga średnicę od 30 do 130 mm. W kształcie półkolisty, stożkowato-wypukły do płaskiego i rozpostartego. Często ze szpiczastym, centralnym garbkiem. Przybiera barwy od żółtobrązowej, miedzianobrązowej do winnoczerwonej. Często zabarwienie jest wzbogacone o fioletowawe odcienie. Powierzchnia gładka i kiedy sucha błyszcząca. W porze wilgotnej lepka. Brzeg długo podwinięty. Blaszki rzadko ustawione, Różnej długości i dość grube. Szerokie od 3 do 6 mm. Daleko zbiegające na trzon. W kolorze żółtopopielate, szaropopielate, purpurowobrązowe, z czasem ciemnobrązowe do czarnobrązowych. Ostrze kłaczkowate o żółtej barwie. Pierścień stanowi zanikającą pozostałość pajęczynowatej osłony, która występuje u młodych owocników. Później brunatny w kolorze i widoczny, jako jego resztki i pozostający w górnej części trzonu. Trzon długości od 50 do 80 mm i grubości od 10 d0 20 mm. W kolorze żółtopłowy, żółtobrązowy, z pomarańczowymi lub miedzianoczerwonymi włókienkami. U postawy w barwie szafranowożółtej. W kształcie cylindryczny, ze zwężającą się podstawą. Powierzchnia włókienkowato-bruzdowana oraz niekiedy zygzakowata. Suchy i w porze wilgotnej niekiedy lekko śliski. Miąższ w konsystencji jędrny i gruby. W kolorze żółtawoochrowy, płowy, łososiowy, miedzianopomarańczowy, a w podstawie żółty. W smaku łagodny i o nieokreślonym, słabym zapachu. W wyniku działania NaOH barwi się na piękny, fioletowy kolor. Pod działaniem FeSO4 barwi się na zielono, a na karminowoczerwono barwi się pod działaniem NH4OH. Zarodniki w wysypie barwy oliwkowoczarnej. W kształcie elipsoidalno – wrzecionowate. Najczęściej z trzema oleistymi kroplami wewnątrz. Powierzchniowo gładkie. W barwie brązowożółtawe. Wielkości od 18 do 22 x od 6 do 7 µm. | |
uwagi | Jadalny, oceniany jako smaczny, średniej jakości. Podczas gotowania fioletowieje, a w marynacie octowej czernieje, ale bez utraty wartości konsumpcyjnej.
Gatunek podobny to: rzadko spotykany w Tatrach klejek alpejski - Chroogomphus helveticus (Singer) M.M. Moser, o filcowato-włókienkowatej powierzchni kapelusza i w ochrowopomarańczowym kolorze. Inne nazwy to: bedłka lepak, czop jemiołak, klejek lepki, klejówka mała, klejówka lepka. |
|
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.