Dodano: 0 0000
Pierwiosnek, Phylloscopus collypita | uwagi | Wiosną, w lasach, starych parkach i ogrodach, a także na cmentarzach i wszędzie tam, gdzie niezbyt zwarte korony drzew pozwalają na rozwój bujnego runa i bogatej warstwy krzewów, można usłyszeć monotonny, ale przyjemny dla ucha śpiew pierwiosnka (Phylloscopus collypita). Jest to jeden z najliczniejszych ptaków wiosny i lata, choć stosunkowo mało znany. Wpływa na to zapewne zarówno jego tryb życia, jak i wygląd.
Ten niepozorny, drobny (mniejszy od wróbla) ptaszek waży nie więcej niż osiem gramów. Z wierzchu jego ciało ma barwę brązowoszarą, a od spodu - białawą. Nad okiem widoczna jest niewyraźna jasna brew. Tułów jest smukły, głowa kształtna i nieduża. Dziób pierwiosnka jest umiarkowanej długości. Nogi z mocnymi palcami są bardzo ciemne - prawie czarne. Jest to cecha pozwalająca na odróżnienie pierwiosnka od bardzo podobnego do niego piecuszka (o żółtawobrązowych nogach i bardziej żółtawym ubarwieniu ciała). Na odróżnienie tych dwóch gatunków od siebie pozwala także ich śpiew. Dla pierwiosnka typowy jest miły, monotonny śpiew: "cilp-calp" lub "dylm-delm" powtarzane w różnych odstępach czasu. Ptak ten chętnie śpiewa ukryty w gąszczu gałęzi. Pierwiosnek jest ptakiem wędrownym: do Polski przylatuje w drugiej połowie marca lub na początku kwietnia. Na zimowiska odlatuje we wrześniu i październiku. Ptak ten występuje na obszarze prawie całej Europy, na Syberii, w Turcji, Iranie, wyspowo w górach Azji Środkowej, ponadto także można go spotkać w górach Atlas i na Wyspach Kanaryjskich. Zimuje od północno - wschodniej Afryki aż po Indie. Pierwiosnka można spotkać w sadach, parkach, lasach (szczególnie chętnie w tych starszych, charakteryzujących się gęstym podszytem), a także na mszarach porośniętych wrzosem, karłowatą sosną i brzozą. Gniazda buduje ze źdźbeł traw, mchu i suchych liści przeplecionych pasmami łyka. Mają one kształt kulisty, zamknięty. Otwór wlotowy skierowany jest ku górze. Wewnątrz gniazdo jest wysłane zbutwiałym łykiem, trawami, włosami i piórami. Pierwiosnek lokalizuje swoje gniazdo na ogół tuż nad ziemią (na wysokości do jednego metra), na krzewach, świerkach lub chruście. Niektóre gniazda zlokalizowane są na ziemi, wśród bujnych roślin runa. Wiosną najpierw przylatują samce - pięć do ośmiu dni przed samicami. Przejmują wtedy w swoje władanie terytoria lęgowe informując o tym śpiewem. Gniazda budują jednak tylko samice. Składanie jaj rozpoczyna się w końcu maja i na początku czerwca. Jaja pierwiosnka są białe z ciemnobrązowymi plamkami, mają typowy kształt jajowaty. Średniej wielkości jajo ma Wymiary 12 x 15 milimetrów. W zniesieniu jest zwykle od czterech do ośmiu jaj. Pierwiosnek ma tylko jeden lęg w roku. Jaja wysiaduje samica przez około dwa tygodnie. W tym czasie musi na ogół sama troszczyć się o swoje pożywienie, gdyż samiec śpiewa w pobliżu, odstraszając w ten sposób konkurentów i przeganiając ich ze swego terytorium. Po pojawieniu się (wykluciu) piskląt samica pozostaje z nimi jeszcze przez całe trzy dni i nocuje z nimi. Dopiero po tym czasie samiec zaczyna pomagać w karmieniu młodych. Stwierdzono, że rodzice muszą wykonać w ciągu dnia nawet do dwustu lotów, przynosząc do gniazda pokarm (pierwiosnki żywią się bezkręgowcami - owadami i pajęczakami, a czasem także i jagodami). W tym okresie pisklęta gwałtownie przybierają na wadze - nawet jeden gram dziennie! Młode przebywają w gnieździe około dwóch tygodni. Samce w lipcu i sierpniu przestają śpiewać i dopiero jesienią, tuż przed odlotem na zimowiska, zaczynają nieśmiało się odzywać. Hanna Kruk |
|---|---|
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
