Dodano: 0 0000
Cis pospolity, Taxus baccata L. | występowanie | Cis rośnie w różnego typu lasach. Na naturalnych stanowiskach występuje bardzo rzadko, częściej można spotkać okazy sadzone na starych (często zaniedbanych i zniszczonych) cmentarzach lub odmiany hodowane w parkach i ogrodach. |
|---|---|
| uwagi | Forma ochrony: ścisła. Stopień zagrożenia: gatunek uznany w Polsce za ginący. Charakterystyka: Cis jest zimozielonym drzewem, dorastającym do 15 m wysokości, jedynym gatunkiem iglastym rosnącym w Polsce, który zamiast szyszek ma nasiona okryte karminową osnówką. U młodych okazów kora jest cienka i gładka, u starych łuszczy się nieregularnie płatami. Cisowe drewno nie zawiera żywicy. Igły są równowąskie, spłaszczone, na ogół lekko zakrzywione, na końcu zaostrzone (szczyt jest miękki), bez zapachu. Z wierzchu są ciemnozielone, połyskujące, pod spodem jasnozielone. Cis jest dwupienny . oznacza to, iż kwiaty męskie i żeńskie znajdują się na różnych osobnikach. Kwitnie od marca do maja. Nasiona dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Czarne, duże nasiono cisa jest okryte (niecałkowicie) kielichowatą, karminową osnówką (lepką, o śluzowatej konsystencji i słodkawym smaku), dzięki której nasiona mogą być rozsiewane przez ptaki, żywiące się właśnie osnówkami. Nasiona pojawiają się dopiero po osiągnięciu przez cis 30 roku życia. Warto wiedzieć: Cała roślina (z wyjątkiem karminowej osnówki) jest silnie trująca, ale kiedyś była stosowana w lecznictwie. Cis znany był już w starożytności: mieszkańcy antycznej Grecji uważali go za drzewo śmierci. Podobną opinię głosili Celtowie, którzy gałązki cisa wykorzystywali również we wróżbiarstwie. Dawniej wierzono także, że dłuższy pobyt w cieniu drzewa cisowego jest szkodliwy dla zdrowia. W średniowieczu cis był w powszechnym stosowaniu: z drewna wyrabiano łuki, kusze, groty strzał, rękojeści itp., wykorzystywano je także w budownictwie (przy wyrobie kołków do gontów) oraz w stolarstwie do wyrobu mebli. Wysoka wartość drewna cisowego (zwłaszcza jako ważnego materiału do wyrobu łuków i kusz) stała się przyczyną prawie całkowitego jego wytępienia. Aby zapobiec dalszemu wycinaniu cisów oraz ich eksportowi do Anglii i Holandii, król Władysław Jagiełło nakazał objęcie tego gatunku ochroną. Cis zaliczany jest do najwolniej rosnących na grubość drzew iglastych, ale za to żyje bardzo długo . ponad 1000 lat. Najstarszy polski cis ma ponad 1250 lat i rośnie w Henrykowie Lubańskim. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
