Dodano: 0 0000
uwagi Zimą wśród białego krajobrazu, gdy ziemię i lasy pokrywa śnieg, nad brzegami wartko płynących potoków i nad jeziorami (także wśród lasów), których powierzchni nie zdołał skuć lód, można dostrzec niewielkiego, bardzo barwnego ptaka. To zimorodek, jeden z naszych najpiękniejszych - pod względem ubarwienia - ptaków, zwany także "latającym klejnotem".

Ptak ten w zasadzie żyje w Polsce przez cały rok, ale najłatwiej go obserwować właśnie zimą. Często pojawia się w miejscach, w których latem go nie było widać; stąd też wzięła się jego nazwa - zimorodek. Żyje także na terenie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej.

Zimorodek (Alcedo atthis) jest mniej więcej wielkości wróbla, ale nie sposób go oczywiście z tym pospolitym ptakiem pomylić. Charakterystyczne ubarwienie zimorodka: ciemnozielona z niebieskim, metalicznym połyskiem głowa i grzbiet, białe gardło i policzki, ciemnoszare lotki, spód ciała o barwie cynamonowej i czerwone nogi, w połączeniu z krępą sylwetką: długim, silnym i prostym dziobem, dużą głową, krótkimi skrzydłami i ogonem - tworzą pełny image tego ptaka. Samice i samce zimorodków są do siebie podobne, a młode różnią się od nich tylko bardziej matowym ubarwieniem (pióra osobników dorosłych mienią się różnymi odcieniami barw w zależności od kąta padania światła).

W lutym zimorodki dobierają się w pary. Odbywają wtedy swoiste loty: początkowo gonią się, a później samiec pozwala się podziwiać samicy, kiwając całym ciałem. Oba ptaki razem wykopują w urwistych, piaszczystych i gliniastych skarpach nad brzegami wód korytarz (o długości do jednego metra), zakończony okrągłą komorą lęgową. Posługują się przy tym i dziobami, i nogami. Wejście jest na ogół zasłonięte roślinnością lub nawisem płatu darni. Budowa takiego gniazda trwa nawet kilka tygodni. Zimorodki od kwietnia do lipca składają od pięciu do ośmiu białych, kulistych jaj, które są wysiadywane przez oboje rodziców przez około trzy tygodnie. Młode jedzą to, co i rodzice: małe rybki i owady. Ciekawy jest sposób rozdziału żywności pomiędzy pisklęta: młode, które już dostało od rodzica rybkę usuwa się na obok, ustępując miejsca kolejnemu z rodzeństwa - każde pisklę przesuwa się o jedno miejsce po każdym przylocie rodziców z pokarmem. Można więc wnioskować, że karmienie odbywa się "sprawiedliwe". Młode po około miesiącu życia zaczynają próbować samodzielnych lotów, jednak rodzice zajmują się nimi jeszcze przez kilka kolejnych dni.

Prawdopodobnie wszyscy dobrze wiedzą, jak polują zimorodki. Ptaki siadają na zwisających z urwistych brzegów korzeniach lub gałęziach drzew, które są wykorzystywane jako miejsca obserwacyjne. Ujrzawszy swą zdobycz nagle rzucają się do wody. Czasami polują z lotu.

Dlaczego zimorodki są tak rzadkie? Przyczyn jest kilka. Po pierwsze, żyją tylko nad czystymi, szybko płynącymi wodami. A takich niestety jest coraz mniej. Także regulacja brzegów przyczyniła się do ich ustępowania - nie jest raczej możliwe wykopanie nory w betonowej opasce. Także ostre zimy są przyczyną śmierci wielu zimorodków. Oszacowano, że w Europie Środkowej w ciągu ostrej, surowej zimy może zginąć nawet 90% populacji zimorodka. Oczywistym źródłem ich problemów jest człowiek. Pomijając już kwestię zanieczyszczenia wód i zatrucia ryb, zimorodki są tępione z powodu swego pięknego ubarwienia i z powodu "konkurencji" w łowieniu ryb. Zimorodki nie zjadają dużych ryb lecz tak zwany "rybi chwast" - drobne rybki (trzeba pamiętać że, ptaki te są zaledwie wielkości wróbla). W niektórych krajach europejskich urządza się na nie polowania. Wiele ptaków ginie też w sidłach i pułapkach, w których często, zanim umrą w mękach - tracą nóżki.

Hanna Kruk
piśmiennictwo

Komentarze

Obserwator Toruński obserwatortorunski@gmail.com
12 marca 2012

Mieszkam w Toruniu i baaardzo chętnie :-) bym się w pobliskie okolice wybrał na fotografowanie zimorodków. Wiedzy jednak brak na temat miejsc ich występowania.
- Ktokolwiek widział ktokolwiek wie... .

malwina vetralla@o2.pl
25 lipca 2011

witam:), przepiękny ptak:); ja także proszę o wiadomość na maila gdziem ożna spotka zimorodka w okolicach Łodzi.pozdrawiam ciepło:). mój mail: vetralla@o2.pl

Magda magda.hadwiczak@gmail.com
12 listopada 2008

Nieprawda, że młode różnią się od dorosłych tylko intensywnością upierzenia. Młode mają dwubarwne czarno-pomarańczowe stópki, dorosłe jednobarwne pomarańczowe. Poza tym samica ma bardziej zielony odcień upierzenia, a samiec niebieski :) Pozdrawiam wszystkich miłośników ptaków :)

Ryszard mony2@o2.pl
5 października 2008

Pierwszy raz w życiu zobaczyłem zimorodki w naszej okolicy.
Mieszkam w Drzewicy woj. łódzkie.Mam stałe stanowisko do wędkowania na terenie kąpieliska i od miesiąca często je widuję jak śmigają nad zalewem w kierunku toru kajakowego.Faktycznie ptaszki przecudnej urody i wydają różne piskliwe donośne dźwięki.Oby się u nas zagnieździły.

lesnik antek
3 grudnia 2007

przepiekny ptaszek jak siedze rzeka warta i lowie rybki czesto spotykam

Nasza oferta | zobacz pełną ofertę

dysponujemy:
  • inwentaryzacją krajoznawczą regionu
wykonujemy:
  • aktualizacje treści turystycznej map, przewodniki
  • oceny oddziaływań na środowisko (Natura 2000)
  • oceny stanu ekologicznego wód (Ramowa Dyrektywa Wodna UE)
  • prace podwodne, poszukiwawcze
prowadzimy:
  • nurkowania zapoznawcze, turystyczne, szkolenia specjalistyczne
statystyki | realizacja : nesta.net.pl