Dodano: 18 września 2007
Największy, rodzimy gatunek z rodziny nornikowatych. Większy jest tylko aklimatyzowany w Polsce piżmak. Ciało stosunkowo krępe. Pyszczek tępo zaokrąglony. Uszy schowane w futrze. Ogon stosunkowo długi, w przekroju zaokrąglony.
Wzór zębowy: 1003/1003
Wzór zębowy: 1003/1003
systematyka | Gromada: ssaki (Mammalia) Rząd: gryzonie (Rodentia) Rodzina: nornikowate (Arvicollidae) Rodzaj: karczownik (Arvicola) Gatunek: karczownik (Arvicola terrestris) |
---|---|
wygląd | Największy, rodzimy gatunek z rodziny nornikowatych. Większy jest tylko aklimatyzowany w Polsce piżmak. Ciało stosunkowo krępe. Pyszczek tępo zaokrąglony. Uszy schowane w futrze. Ogon stosunkowo długi, w przekroju zaokrąglony. Wzór zębowy: 1003/1003 |
ubarwienie | Futerko na grzbietowej stronie ciała ma barwę ciemną – często prawie czarną lub ciemnobrunatno-szarą. Spód ciała zazwyczaj jaśniejszy w odcieniach szarości. Ogon jasnobrunatny. Rzadko zdarzają się osobniki z jasnym, prawie białym zakończeniem ogona oraz osobniki z domieszką rudych włosów w futrze. |
występowanie | Karczownik jest gatunkiem występującym w Europie i Azji. Na starym kontynencie nie występuje tylko na Półwyspie Iberyjskim (z wyjątkiem Pirenejów), Wyspach Brytyjskich i Islandii. Nienotowany jest z Azji Mniejszej i północnej Afryki. W Polsce podawany z terenu całego kraju. Zamieszkuje brzegi wód na terenach otwartych, podmokłe zakrzaczenia i torfowiska. |
tryb życia | Jest to gatunek ziemnowodny, o nocnym, skrytym i samotniczym trybie życia. Rzadko spotyka się karczowniki aktywne w ciągu dnia. Na obszarach podmokłych karczownik buduje kopczyki z roślin, stateczne, zawieszone na roślinach tuż nad powierzchnią wody lub pływające po powierzchni wody. Służą one za mieszkanie i spiżarnie. Czasem karczownik wykorzystuje stare gniazda ptaków wiszące pośród roślinności nadwodnej. Na terenach o małym poziomie wód powierzchniowych karczownik kopie system głębokich korytarzy z komorą mieszkalną. W czasie kopania nowych korytarzy wyrzuca na powierzchnię ziemi kopce podobne do kopców kreta, tylko znacznie mniejsze. Nie zapada w sen zimowy, pozostaje w fazie letargu, z którego wybudza się na posiłki. |
pokarm | Główną masę pokarmową stanowią fragmenty podziemne roślin: kłącza, korzenie, cebule, bulwy, rozłogi). Na okres zimowy gromadzi w spiżarni pokarm roślinny – nawet do 1,5 kg. |
ochrona | Karczownik ziemnowodny podlega częściowej ochroni gatunkowej. Ochroną nie są objęte osobniki przebywające na terenie sadów, ogrodów i upraw leśnych. Zagrożenia na jakie narażony jest karczownik można podzielić na pochodzenia antropogenicznego i naturalne. Do tych pierwszych należą zabiegi mające na celu osuszanie gruntów i meliorację wilgotnych łąk i małych cieków wodnych. Z zagrożeń naturalnych karczowniki często pada ofiarami drapieżników takich jak norka amerykańska. Dużym zagrożeniem dla karczownika jest silna presja konkurencyjna z introdukowanym gatunkiem – piżmakiem. Ten drugi jako większy, częściej wygrywa i zaczyna dominować na określonym terenie spychając z niego karczowniki. W niektórych częściach kraju populacja karczownika jest stabilna i nic jej nie zagraża, w związku z czym, nie podaje się specjalnych zabiegów ochronnych dla tego gatunku. |
biologia | Okres rozrodu u karczownika przypada od końca marca do końca sierpnia. W tym czasie samica kilkakrotnie zachodzi w ciążę dając nawet 4 mioty z 3 do 12 młodymi. Ciąża jest bardzo krótka i trwa nieco ponad trzy tygodnie. Młode ssą mleko matki przez około 2 tygodnie, a po kolejnych 3 tygodniach są zdolne do samodzielnego życia. Dojrzałość płciową uzyskują po około 2,5 – 3 miesiącach. Żyją około 2 – 3 lat, jednak większość osobników nie przezywa roku. |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.