Dodano: 31 lipca 2006
Ciało foki jest wrzecionowate i ma kształt opływowy, umożliwiający szybkie dobre pływanie i dużą zwrotność pod wodą.
Głowa jest wydłużona. Na jej przedzie znajdują się duże nozdrza, a po bokach długie włosy czuciowe. Małżowiny usznej brak. Podczas nurkowania zarówno nozdrza jak i otwór słuchowy są zamykane fałdami skórnymi, co zapobiega napływowi wody.
Kończyny bardzo krótkie i przekształcone w płetwy. Ogon bardzo krótki, zredukowany. U foki szarej kończyny tylne są ułożone równolegle do osi ciała i wyciągnięte ku tyłowi co ułatwia pływanie, ale nie sprzyja poruszaniu się po lądzie, gdzie foka jest dość niezgrabna.
Całe ciało pokrywa gęsta i krótka sierść.
Wzór zębowy: 3141/2141.
Głowa jest wydłużona. Na jej przedzie znajdują się duże nozdrza, a po bokach długie włosy czuciowe. Małżowiny usznej brak. Podczas nurkowania zarówno nozdrza jak i otwór słuchowy są zamykane fałdami skórnymi, co zapobiega napływowi wody.
Kończyny bardzo krótkie i przekształcone w płetwy. Ogon bardzo krótki, zredukowany. U foki szarej kończyny tylne są ułożone równolegle do osi ciała i wyciągnięte ku tyłowi co ułatwia pływanie, ale nie sprzyja poruszaniu się po lądzie, gdzie foka jest dość niezgrabna.
Całe ciało pokrywa gęsta i krótka sierść.
Wzór zębowy: 3141/2141.
Foka szara, Halichoerus grypus | systematyka | Rząd: płetwonogie (Pinnipedia) Rodzina: fokowate (Phocidae) Rodzaj: foka (Halichoerus) Gatunek: foka szara (Halichoerus grypus) |
|---|---|
| wygląd | Ciało foki jest wrzecionowate i ma kształt opływowy, umożliwiający szybkie dobre pływanie i dużą zwrotność pod wodą. Głowa jest wydłużona. Na jej przedzie znajdują się duże nozdrza, a po bokach długie włosy czuciowe. Małżowiny usznej brak. Podczas nurkowania zarówno nozdrza jak i otwór słuchowy są zamykane fałdami skórnymi, co zapobiega napływowi wody. Kończyny bardzo krótkie i przekształcone w płetwy. Ogon bardzo krótki, zredukowany. U foki szarej kończyny tylne są ułożone równolegle do osi ciała i wyciągnięte ku tyłowi co ułatwia pływanie, ale nie sprzyja poruszaniu się po lądzie, gdzie foka jest dość niezgrabna. Całe ciało pokrywa gęsta i krótka sierść. Wzór zębowy: 3141/2141. |
| ubarwienie | Ubarwienie foki szarej jest w głównym stopniu szare, z jaśniejszym brzuchem. Poza tym na całym ciele znajdują się nieregularne jasne (samce) lub ciemne (samice) plamy. |
| występowanie | Foka szara występuje w północnym Atlantyku. Zasiedla głównie północno-wschodnie wybrzeża Ameryki Północnej, okolicę Islandii oraz wybrzeża Europy. Stwierdzana jest w całym Bałtyku jako izolowana populacja od pozostałych występujących w Atlantyku i jest najliczniejszą foka w nim występującą. Najliczniej występuje w północnej części Bałtyku oraz w okolicy wysp estońskich. U wybrzeży Polskich niegdyś była bardzo liczna, obecnie najwięcej obserwacji foki szarej dotyczy Zatoki Gdańskiej i Zatoki Puckiej. Nie stwierdza się rozrodu u wybrzeża polskiego. |
| tryb życia | Foki szare są zwierzętami wodnymi. Na ląd wychodzą tylko ciężarne samice tuż przed urodzeniem młodych oraz osobniki tuż przed linieniem, aby na lądzie zmienić swoje futro. Żyją samotnie lub w grupach. Pojedyncze osobniki odbywają bardzo długie wędrówki. Doskonale nurkują schodząc nawet na 200 metrów. Bez oddychania potrafią wytrzymać pod wodą do 30 minut. |
| pokarm | Główny składnik pokarmu fok to ryby, nie gardzą także mięczakami i skorupiakami. Zdarzają się ataki fok na ptaki morskie. Do wyczuwania ofiar w wodzie używają długich wąsów czuciowych na nosie. Zwierzęta te nie pija wody, wykorzystują zapasy płynów zawarte w ciałach ich ofiar. |
| ochrona | Foka szara podlega różnym formom ochrony:
Głównym zagrożeniem prowadzącym do śmierci wielu osobników foki szarej, podobnie jak i innych fok oraz morświnów jest rybołówstwo przybrzeżne, w wyniku którego w sieci rybackie wplątuje się wiele osobników foki i z braku możliwości wypłynięcia po powietrze dusi się. Szacuje się, że w wyniku rybołówstwa ginie co roku około 800 fok, w tym u wybrzeży polskich około 10 fok. Innym poważnym zagrożeniem jest ogromny zrzut przez wody rzeczne zanieczyszczeń, w tym chemicznych, które bardzo często powodują niepłodność fok. Bardzo szeroko rozprzestrzeniająca się turystyka na wybrzeżu morskim prowadzi do zaniku dzikich miejsc, dogodnych do bytowania dla fok. Dotyczy to także terenów chronionych nadmorskimi parkami krajobrazowymi i narodowymi, gdzie pas plaży i tak jest dopuszczony do użytku dla plażowiczów. Propozycje ochrony Najważniejszym sposobem ochrony jest głębokie uświadomienie społeczeństwa o istnieniu i zagrożeniu tego gatunku ssaka. Powinno się także wyznaczyć ostoje, w których mogłaby nastąpić reintrodukcja gatunku, jednak musiałyby być one pozbawione jakiejkolwiek działalności jak i przebywania człowieka. Należałoby w takich miejscach wprowadzić całkowity zakaz przebywania i działalności ludzkiej, podobny do takiego jaki ma miejsce w ścisłych rezerwatach przyrody. Zalecanie 9/1 Konwencji Helsińskiej nakazuje konieczność utrzymania w prawach krajowych zakazu polowania na foki, wyznaczenia obszarów chronionych i w końcu pomoc w rozrodzie fokom bałtyckim. W Polsce działalność taką organizuje stacja hodowli i rehabilitacjo fok w Stacji Morskiej Uniwersytetu Gdańskiego w Helu. Foka szara może zasiedlać siedliska z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, co wpływa pozytywnie na ochronę tego gatunku poprzez ochronę tych siedlisk. Siedliska te to:
|
| biologia | Foki szare są zwierzętami poligamicznymi, tzn, że samce tego gatunku związują się z wieloma samicami jednocześnie i posiadają swoje haremy samic. Walka o samice pomiędzy samcami polega na odstraszaniu napastnika pozami i wydawaniem dźwięków. Nigdy nie dochodzi do walk bezpośrednich. Dojrzałość płciową samice uzyskują o około dwa lata wcześniej niż samce. Następuje to najczęściej w 4 roku życia. Okres godów tego gatunku przypada na marzec i początki kwietnia. Zapłodnienie jest podobnie jak u wszystkich ssaków wewnętrzne i najczęściej zachodzi w wodzie, gdzie zwierzęta sprawniej się poruszają. Ciąża u foki szarej trwa około 11 – 11,5 miesiąca, a więc prawie rok, przy czym implantacja zarodka zachodzi z opóźnieniem, zazwyczaj około 3 miesiące po zapłodnieniu. Narodziny młodych fok mają miejsce w lutym i trwać mogą do połowy marca. Poród odbywa się w ustronnym i bezpiecznym miejscu na lądzie. Osesek pije mleko matki przez około 3 tygodnie i w tym czasie posiada kremowobiałe i puszyste futro. Po tym krótkim okresie linieje i wytwarza się u niego futro podobne do tego, jakie pokrywa osobniki dojrzałe. Opracowanie: Dawid Marczak |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Kara
23 stycznia 2010
A przeciętna długość życia ?
barbara W.marybl@neostrada.pl
22 sierpnia 2006
Cześć. Mam kilka pytań:
1) Czy foka szra ma inną nazwę tak jak pozostałe foki?
2) co oznacza łacińska nazwa po Polsku?
3) co powoduje brak wydzieliny ocznej ? czy lepiej widzą ?
Nigdzie tych informacji nie mogę znaleść być może są one w książkach Centkiewiczów ale w tej chwili nie mam do nich dostępu związku z tym proszę o odpowiedz na moje pytania. Pozdrawiam
