Dodano: 8 lutego 2009
Zwarta budowa, tułów krępy, szeroka i spłaszczona głowa z małymi oczkami, niewielkimi uszami oraz nozdrzami osadzonymi wysoko, niemal w jednej linii (dzięki czemu płynąc wychylają ponad lustro wody zaledwie skrawek głowy). Przednie kończyny porośnięte gęstym futrem aż po nadgarstki są dwukrotnie krótsze od tylnych kończyn. Szczecina porastająca łapki zwiększa ich powierzchnie co usprawnia pływanie. Długi, spłaszczony bocznie ogon jest lekko wygięty i nagi – pokryty tylko zrogowaciałymi łuskami. Pomaga on zwierzęciu w pływaniu. Uszy oraz nozdrza zamykane są w czasie nurkowania fałdami skórnymi oraz chrząstkami. Rozdwojona górna warga umożliwia zamknięcie otworu gębowego w czasie prac pod wodą.
systematyka | Rząd: gryzonie (Rodentia) Rodzina: nornikowate (Arvicolidae) Gatunek: piżmak (Ondatra zibethicus) |
---|---|
wygląd | Zwarta budowa, tułów krępy, szeroka i spłaszczona głowa z małymi oczkami, niewielkimi uszami oraz nozdrzami osadzonymi wysoko, niemal w jednej linii (dzięki czemu płynąc wychylają ponad lustro wody zaledwie skrawek głowy). Przednie kończyny porośnięte gęstym futrem aż po nadgarstki są dwukrotnie krótsze od tylnych kończyn. Szczecina porastająca łapki zwiększa ich powierzchnie co usprawnia pływanie. Długi, spłaszczony bocznie ogon jest lekko wygięty i nagi – pokryty tylko zrogowaciałymi łuskami. Pomaga on zwierzęciu w pływaniu. Uszy oraz nozdrza zamykane są w czasie nurkowania fałdami skórnymi oraz chrząstkami. Rozdwojona górna warga umożliwia zamknięcie otworu gębowego w czasie prac pod wodą. |
ubarwienie | Umaszczenie brunatne, ciemniejsze na grzbiecie, na podbrzuszu przechodzi od szarobrązowego po srebrzystoszare. |
występowanie | Pierwotnie zasiedlał Amerykę Północną, w XIX w. sprowadzony na potrzeby przemysłu futrzarskiego do Europy. Dzika populacja powstała w 1905 r. z osobników, które uciekły z czeskiej hodowli. W 1924 r. zaobserwowany po raz pierwszy w Polsce – w 1958 r. zasiedlał już cały kraj. Spontaniczna inwazja gatunku, wsparta celowymi introdukcjami objęła swym zasięgiem niemal całą Europę (w tym Anglię) oraz Azję. Występuje od 160° W do 160° E długości geograficznej oraz od 40° N do 69° N szerokości geograficznej (ok. 16 mln km2). Zwierzę ziemno-wodne, zamieszkuje brzegi najrozmaitszych cieków i zbiorników wodnych: jezior, bagien, stawów, rzek, górskich strumieni jak i mulistych rowów. Toleruje nawet znaczne zanieczyszczenie wody, może zimować w ekstremalnie płytkich zbiornikach (stwierdzono przezimowanie w bagienkach o głębokości nieprzekraczającej 0,5 m). Unika jedynie zbiorników i akwenów o zabudowanych dnach i korytach, gdyż nie może w nich kopać nor z oknami znajdującymi się poniżej poziomu wody. |
tryb życia | Aktywne całą dobę, choć preferują bardziej porę nocną. Zimą nie zasypia i nie gromadzi zapasów. Terytorialny, aktywnie broni swojego terytorium (o czym świadczyć mogą blizny na ciałach samczyków). Żyje w parach, zamieszkując norki z podwodnymi oknami. Buduje również z roślinności przybrzeżnej i mułu chatki (domki) o wysokości do 1 m, w których spędza zimę. Doskonały pływak mogący wytrzymać pod wodą bez zaczerpnięcia powietrza do 10 minut. Na lądzie powolny i niezgrabny ale w razie niebezpieczeństwa potrafi doskoczyć dorosłemu człowiekowi na wysokość twarzy i zrobić użytek z ostrych strugów (siekaczy) W poszukiwaniu terytorium młode osobniki mogą przebywać znaczne dystanse, starając się jednak nie oddalać od wody. |
pokarm | Dominuje dieta roślinna, przy czym pobiera nieomal każdą roślinność wodną żerując w równym stopniu na łodygach, pędach , kłączach, korzeniach, owocach oraz kwiatach. Równie skwapliwie zgryza roślinność nadwodną, trawy, krzewy i zioła chętnie żeruje na uprawach rolnych, owocach i warzywach. Dodatkowo uzupełnia pożywienie pokarmem zwierzęcym – bezkręgowcami, drobnymi rybkami nie wzgardzając padliną. Przypuszczanie u p. występuje zjawisko koprofagii. |
rozmnażanie | Sezon rozrodczy trwa od marca do września; w tym czasie samica daje do 3 miotów, w których pomiata od 3-9 młodych. Ciąża trwa ok. 28 dni (tyle też trwa laktacja). Samice urodzone w pierwszym, wiosennym miocie już w pierwszym roku życia uczestniczą w rui i mogą dać jeden jesienny miot. |
uwagi | Gatunek łowny z okresem ochronnym od 16.04 do 10.08 a na terenie rybackich obrębów hodowlanych nie posiada okresu ochronnego. Łukasz Jędrych |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.