Dodano: 0 0000
Wieloletnia roślina z mięsistym, podziemnym kłączem. Liście: do 40 cm długości, dolne długoogonkowe, nieparzystopierzasto złożone z 3-15 lancetowatych listków; górne siedzące, zazwyczaj z mniejszą liczbą listków. Łodyga: wzniesiona, z wyraźnymi podłużnymi bruzdkami, ulistniona skrętolegle na całej długości, w górze omszona. Kwiaty: błękitne, rzadziej białe, do 3 cm średnicy, pięciokrotne, na krótkich szypułkach, zebrane na szczycie łodygi w kwiatostany typu wiecha; działki kielicha zrośnięte do połowy, dzwonkowate, gruczołowato owłosione; korona szerokodzwonkowata, koliście rozpostarta, głęboko wcięta; pręciki skierowane w dół, zgrubiałe u podstawy, z pomarańczowymi pylnikami; pręcik jeden zrośnięty z 3 owocolistków z trójdzielnym znamieniem, wysuniętym poza kwiat na długiej szyjce. Okres kwitnienia: czerwiec, lipiec. Owoc: szerokojajowata torebka.
systematyka |
|
---|---|
wygląd | Wieloletnia roślina z mięsistym, podziemnym kłączem. Liście: do 40 cm długości, dolne długoogonkowe, nieparzystopierzasto złożone z 3-15 lancetowatych listków; górne siedzące, zazwyczaj z mniejszą liczbą listków. Łodyga: wzniesiona, z wyraźnymi podłużnymi bruzdkami, ulistniona skrętolegle na całej długości, w górze omszona. Kwiaty: błękitne, rzadziej białe, do 3 cm średnicy, pięciokrotne, na krótkich szypułkach, zebrane na szczycie łodygi w kwiatostany typu wiecha; działki kielicha zrośnięte do połowy, dzwonkowate, gruczołowato owłosione; korona szerokodzwonkowata, koliście rozpostarta, głęboko wcięta; pręciki skierowane w dół, zgrubiałe u podstawy, z pomarańczowymi pylnikami; pręcik jeden zrośnięty z 3 owocolistków z trójdzielnym znamieniem, wysuniętym poza kwiat na długiej szyjce. Okres kwitnienia: czerwiec, lipiec. Owoc: szerokojajowata torebka. |
wymiary | Osiąga wysokość od 35 do 100 cm, wyjątkowo do 120 cm. |
występowanie | Północna i środkowa Europa, za wyjątkiem najdalszej północy. W Polsce niezbyt częsty w północnej części kraju i Lubelszczyźnie. Na stanowiskach istniejących niegdyś w części południowo-wschodniej i środkowej od dawna nie notowany. Naturalnym miejscem występowania tego gatunku są lasy łęgowe i zarośla. Rośnie na mokrych lub wilgotnych i słabokwaśnych glebach torfowych (torfowiska niskie i przejściowe) oraz madach rzecznych, na stanowiskach umiarkowanie ocienionych. |
ochrona | Wielosił błękitny podlega ochronie ścisłej, znajduje się na liście gatunków narażonych w kraju na wyginięcie. Bezpośrednie zagrożenie dla gatunku stanowi niszczenie łęgów nadrzecznych oraz osuszanie terenów podmokłych. |
uwagi | Dawniej wielosił błękitny miał zastosowanie jako roślina uprawna i lecznicza. W uprawie wymaga jednak gleb żyznych i wilgotnych. Surowiec zielarski stanowią kłącza i korzenie, które zawierają: saponiny, kwasy organiczne, olejki eteryczne, tłuszcze, białka, skrobię, flawonoidy, kumarynę i inne. Napar ma działanie wykrztuśne, uspokajające, obniżające ciśnienie krwi, powoduje zmniejszenie poziomu cholesterolu, podnosi odporność organizmu na infekcje. Stosuje się go również w leczeniu schorzeń dróg oddechowych, chorobach wrzodowych żołądka i dwunastnicy oraz drgawkach, nerwicy i padaczce. |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.