Dodano: 1 lutego 2011
Żywozielona, wieloletnia wodna bylina zielna o grubym, walcowatym i aromatycznym kłączu. Łodyga: pionowo ustawiona, nierozgałęziona, trójkanciasta, u nasady czerwona. Liście: jasnozielone, osadzone w dwóch szeregach. W przekroju są romboidalne. Blaszki liściowe są równowąskie, mieczowate, z równoległymi nerwami, zaostrzone, w górnej części bardzo często pofalowane. Kwiaty: niepozorne, obupłciowe, zabrane w kolbowaty kwiatostan, który jest pozornie boczny, z powodu liściastej pochwy ustawionej pionowo na przedłużeniu łodygi. Okwiat kwiatów jest sześciolistkowy, o listach odwrotnie jajowatych, tępych na szczycie zgiętych. Kolba jest walcowata, w górze zwężona, tępa, po przekwitnięciu żółtawa lub brunatnawa. Okres kwitnienia: od czerwca do lipca (sierpnia). Owoc: podłużna, czerwona jagoda.
Tatarak zwyczajny, syn. tatarskie ziele, Acorus calamus L., syn. Acorus aromaticus Gilb., Acorus vulgaris L. | systematyka |
Jest gatunkiem charakterystycznym dla szuwarów właściwych Phragmition. Tworzy fitocenozy zespołu Acoretum calami, którego jest charakterystycznym gatunkiem. |
|---|---|
| wygląd | Żywozielona, wieloletnia wodna bylina zielna o grubym, walcowatym i aromatycznym kłączu. Łodyga: pionowo ustawiona, nierozgałęziona, trójkanciasta, u nasady czerwona. Liście: jasnozielone, osadzone w dwóch szeregach. W przekroju są romboidalne. Blaszki liściowe są równowąskie, mieczowate, z równoległymi nerwami, zaostrzone, w górnej części bardzo często pofalowane. Kwiaty: niepozorne, obupłciowe, zabrane w kolbowaty kwiatostan, który jest pozornie boczny, z powodu liściastej pochwy ustawionej pionowo na przedłużeniu łodygi. Okwiat kwiatów jest sześciolistkowy, o listach odwrotnie jajowatych, tępych na szczycie zgiętych. Kolba jest walcowata, w górze zwężona, tępa, po przekwitnięciu żółtawa lub brunatnawa. Okres kwitnienia: od czerwca do lipca (sierpnia). Owoc: podłużna, czerwona jagoda. |
| wymiary | Łodyga o wysokości do 150 cm, kłącze o szerokości do 3 cm; liście o szerokości 1-2 cm i długości 0,6-1,2 m; listki kwiatów o długości około 1 mm, kwiatostany (kolby) o długości 6-10 cm. |
| występowanie | Występuje pospolicie na obszarze całego kraju z wyjątkiem wyższych położeń górskich. Rośnie w wodach stojących i wolno płynących, eutroficznych, płytkich (do głębokości kilkudziesięciu centymetrów), na podłożach piaszczystych i piaszczysto-mulistych. Są to jeziora, starorzecza, stawy, glinianki, zbiorniki astatyczne, rzeki, kanały, rowy. Gatunek zawleczony z Azji Południowo-Wschodniej. |
| rozmnażanie | W Europie na skutek braku zapylaczy rozmnaża się tylko wegetatywnie (nie wytwarza owoców). |
| uwagi | ROŚLINA LECZNICZA Surowcem leczniczym jest kłącze (świeże, suszone, sproszkowane), które znalazło zastosowanie w leczeniu niestrawności i wzdęć lub do pobudzenia apetytu. Zawiera ono m.in. olejek eteryczny o swoistym, bardzo miłym zapachu (a w nim: azaron i geraniol), ponadto gorycze (akoryna i akoretyna) i garbniki. Wykorzystywany jest głównie jako tradycyjny środek żołądkowy i wiatropędny, czasami także jako wymiotny, przeciwskurczowy, pobudzający trawienie i przeciwrobaczny. Przynosi ulgę w skurczu żołądka, chronicznej biegunce i astmie. Przypuszczalnie wzmacnia system nerwowy. OSTRZEŻENIE: W wielu krajach zarzucono stosowanie tataraku w preparatach poprawiających trawienie z powodu możliwości wystąpienia skutków ubocznych (właściwości mutagenne i embriotoksyczne). Odwary z tataraku znajdują zastosowanie przy pielęgnacji włosów. Olejek tatarakowy jest używany w przemyśle spirytusowym do wyrobu niektórych wódek i likierów. W przemyśle perfumeryjnym olejek tatarakowy znajduje zastosowanie jako utrwalacz zapachów. Bywa stosowany jako dodatek do kąpieli. Dzięki swoim właściwościom drażniącym powoduje przekrwienie skóry i usunięcie szkodliwych produktów przemiany materii. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
