Dodano: 29 lipca 2007
Pasożytnicza bylina o krótkim i czołgającym się kłączu z licznymi mięsistymi i splątanymi korzeniami, przypominającymi ptasie gniazdo (stąd nazwa gnieźnik); cała roślina barwy żółtawo brązowej, ze śladami chlorofilu jedynie w kwiatostanie. Liście: zredukowane do łuskowatych pochew; brak liści asymilacyjnych. Łodyga: sztywna, gruba, prosta, zazwyczaj naga lub omszona na górze. Kwiaty: na skręconych szypułkach, pachnące miodem, zebrane w gęsty, szczytowy kwiatostan groniasty, do 20 cm długości; działki kielich i płatki boczne wykształcone jednakowo, odwrotniejajowate, wygięte ku sobie, długości do 6 mm; warżka bez ostrogi, dzbankowato zagłębiona u nasady, do 12 mm długa, na szczycie głęboko rozcięta z rozpostartymi i szeroko zaokrąglonymi łatkami. Okres kwitnienia: od maja do lipca; po raz pierwszy zakwita w 9 roku życia, niekiedy kwitnie pod ziemią, wytwarza wtedy nasiona powstałe w wyniku samozapylenia. Owoc: w postaci rozdętej torebki, długości około 10 mm.
Gnieźnik leśny, Neottia nidus-avis | systematyka |
Rząd Fagetalia. |
|---|---|
| wygląd | Pasożytnicza bylina o krótkim i czołgającym się kłączu z licznymi mięsistymi i splątanymi korzeniami, przypominającymi ptasie gniazdo (stąd nazwa gnieźnik); cała roślina barwy żółtawo brązowej, ze śladami chlorofilu jedynie w kwiatostanie. Liście: zredukowane do łuskowatych pochew; brak liści asymilacyjnych. Łodyga: sztywna, gruba, prosta, zazwyczaj naga lub omszona na górze. Kwiaty: na skręconych szypułkach, pachnące miodem, zebrane w gęsty, szczytowy kwiatostan groniasty, do 20 cm długości; działki kielich i płatki boczne wykształcone jednakowo, odwrotniejajowate, wygięte ku sobie, długości do 6 mm; warżka bez ostrogi, dzbankowato zagłębiona u nasady, do 12 mm długa, na szczycie głęboko rozcięta z rozpostartymi i szeroko zaokrąglonymi łatkami. Okres kwitnienia: od maja do lipca; po raz pierwszy zakwita w 9 roku życia, niekiedy kwitnie pod ziemią, wytwarza wtedy nasiona powstałe w wyniku samozapylenia. Owoc: w postaci rozdętej torebki, długości około 10 mm. |
| wymiary | Wysokość pędów kwiatostanowych do 50 cm. |
| występowanie | Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w Europie, poza najdalszą północą oraz w północnej Afryce i Azji Mniejszej. W Polsce dość częsty na całym obszarze, w górach po regiel górny. Gnieźnik jest gatunkiem charakterystycznym dla liściastych lasów mezo i eutroficznych. Znacznie rzadziej występuje natomiast w świetlistej dąbrowie oraz acydofilnych borach sosnowych i mieszanych, spotykany jest również w górskich borach jodłowych oraz na torfowiskach i wrzosowiskach. |
| ochrona | Gatunek pod ścisłą ochroną gatunkową. Obecnie nie należy do zagrożonych, jednak lokalnie niektóre stanowiska są zagrożone poprzez kurczenie się powierzchni leśnych, niewłaściwą gospodarkę leśną oraz niszczenie runa leśnego w wyniku intensywnej turystyki. |
| uwagi | Populacje gnieźnika są zazwyczaj dość małe, liczą zaledwie od kilku do kilkudziesięciu osobników |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
