Zwierzęta

Zwarta budowa, tułów krępy, szeroka i spłaszczona głowa z małymi oczkami, niewielkimi uszami oraz nozdrzami osadzonymi wysoko, niemal w jednej linii (dzięki czemu płynąc wychylają ponad lustro wody zaledwie skrawek głowy). Przednie kończyny porośnięte gęstym futrem aż po nadgarstki są dwukrotnie krótsze od tylnych kończyn. Szczecina porastająca łapki zwiększa ich powierzchnie co usprawnia pływanie. Długi, spłaszczony bocznie ogon jest lekko wygięty i nagi – pokryty tylko zrogowaciałymi łuskami. Pomaga on zwierzęciu w pływaniu. Uszy oraz nozdrza zamykane są w czasie nurkowania fałdami skórnymi oraz chrząstkami. Rozdwojona górna warga umożliwia zamknięcie otworu gębowego w czasie prac pod wodą.

Duży gatunek ważki. Na głowie krótkie czułka. Oczy szeroko rozstawione na bokach głowy, nie stykają się w linii środkowej głowy, podobnie jak u innych gatunków gadziogłówek, co jest cechą tej rodziny. Na tylnej krawędzi głowy u samic znajdują się dwa ostre wyrostki w postaci rożków. Ubarwienie głowy ciemne – czarne, z wyjątkiem czoła, oczu, które są żywozielone, prawie seledynowe. Skronie czarne z żółtą plamką.
Tułów masywny, żywozielony z wąskimi czarnymi paskami po bokach.
Odwłok czarny z plamami: na każdym segmencie plama grzbietowa wydłużona, szersza ku nasadzie odwłoka i zwężająca się ku końcowi, barwy żółtej oraz plama na boku segmentu – przy nasadzie odwłoka biaława, ku końcowi stające się coraz bardzie żółte.
Odnóża żółto-czarne.

Duża kaczka, nieco sylwetką przybliżona do gęsi. Na pierwszy rzut oka ohara można określić jako ptaka pośredniego pomiędzy kaczką a gęsią. Samiec ubarwiony bardzo kontrastowo, kolorowy. Głowa i górna część szyi czarnozielone z połyskiem, dziób karminowoczerwony, w okresie lęgowym z dużą naroślą u nasady. Dolna część szyi biała, następnie ruda pierś, przechodząca obręczą na kark. Boki ciała białe, brzuch czarny. Skrzydła białe z czarnymi lotkami i zielonym lusterkiem oraz kilkoma rudymi lotkami od wewnętrznej strony. U nasady skrzydeł na plecach czarne dwie smugi. Podogonie rudawe. Nogi czerwone. Samica ubarwiona podobnie do samca, trochę bledsza, nie ma narośli na dziobie i ma nieco rozjaśniony przód głowy. Młode brązowoszare.

Kaczka mniejsza od krzyżówki. Łatwo ją rozpoznać po kontrastowym ubarwieniu samca. Głowę, szyję i pierś samiec ma czarne z zielonym połyskiem. Grzbiet popielaty, lekko prążkowany, boki ciała i brzuch śnieżnobiałe. Kuper i ogon znowu czarne. Samica jest jednolicie brązowa, lekko prążkowana na bokach, u nasady dzioba i na policzku posiada białe przebarwienia. Głowa ogorzałki jest okrągła i wyraźnie odcina się od szyi. Oczy żółte, dziób szaro-niebieski z czarnym paznokciem na końcu. W locie u tego ptaka widać białe, czarno zakończone lotki tworzące lusterko na całej długości skrzydła. Kolor biały ciemnieje na lotkach pierwszorzędowych. Młode i samiec w szacie spoczynkowej są podobne do samicy.

Skrzydła - tło obu par skrzydeł u samca brunatne. Nasadowa część skrzydła przedniego z reguły jaśniejsza od części zewnętrznej. W okolicy tylnego kąta przedniego skrzydła znajduje się biała plamka. Tylne skrzydła jednolicie jasnobrunatne.
Samice posiadają skrzydła szczątkowe, odwłok o zarysie eliptycznym, gęsto owłosiony żółtoszarymi i białymi włoskami.
Dymorfizm płciowy manifestuje się w budowie ciała: samce są uskrzydlone, natomiast samice bezskrzydłe.
Gąsienica przypomina ślimaczka bezmuszlowego. Na grzbietowej stronie czterech pierwszych segmentów odwłoka znajdują się szczoteczki z gęstych żółtych włosków. Na pierwszym segmencie tułowia znajdują się dwa pęczki długich czarnych włosków sterczące do przodu, podobny, ale jeden pęczek znajduje się na końcu odwłoka. Ciało larwy jest ciemno ubarwione z kontrastowymi czerwonymi plamkami po bokach ciała.
Poczwarka spoczywa w luźnym kokonie w ściółce lub w szczelinach kory, barwy żółtoszarej, pokryta włoskami.

Skrzydła u obu płci przeźroczyste, plamki skrzydłowe jednobarwne, czarne.
Formy dorosłeCiało u obu płci czarne, u samca 9 i 10 pierścień odwłoka i boki tułowia niebieskie, u samicy zielonkawe. Samce są bardzo łatwe do poznania ze względu na krwistoczerwone zabarwienie oczu.
Larwa dość długa – około 30 mm. Na głowie para szcześcioczłonowych czułek. Skrzelotchawki na końcu odwłoka listkowate i szerokie, wąskie w przekroju, z dobrze widoczną linią nodalną i wcięciami, na końcu zaokrąglone. System tchawkowy dendrytyczny, dobrze rozwinięty, każda tchawka końcowa zakończona jest małym pęcherzykiem. Cechą charakterystyczną larw oczobarwic są rzędy kolców na brzusznej stronie odwłoka.