Zwierzęta

Mimo pozornego podobieństwa do jaskółek pamiętajmy, że to jaskółka nie jest. Podobieństwo sylwetki wynika ze zbliżonego trybu życia. Jest to ptak tak idealnie przystosowany do lotu, że właściwie nie potrzebuje siadać, stąd małe, słabe nogi. Jerzyki są całe koloru czarnego, z bliska zauważyć można, że kolor czarny nieco wpada w szary. Pod dziobem ma niewielką jaśniejszą plamę. Skrzydła długie, wąskie, sierpowato zagięte. Zakończone ostro. W locie skrzydła jerzyk trzyma wyprostowane. Jaskółki skrzydła zginają w zależności od wykonywanych manewrów. Ogon dość krótki, lekko rozwidlony. Nogi i palce małe, bardzo delikatne, niewidoczne w locie. Dziób czarny, krótki, natomiast jerzyk bardzo szeroko może go otworzyć. Oczy czarne. Samiec i samica ubarwione identycznie.

Duża kaczka, wielkością prawie dorównuje kaczce domowej. Cechy upierzenia krzyżówki są znane prawie każdemu, kto choć raz był nad rzeką lub sadzawką miejską. Samiec w szacie godowej ma głowę czarną z zielonym połyskiem, który zmienia się na fioletowy, jeśli popatrzymy na głowę pod światło. Poniżej na szyi znajduje się wyraźna biała obrączka a szyja pod nią i pierś są ciemnobrązowe. Grzbiet kaczora jest szary, a tylna część ciała z ogonem czarne. Na kuprze widoczne są loczkowato wykręcone pióra. Cechą charakterystyczną krzyżówki jest granatowe lusterko (przepaska) na skrzydle opatrzone od góry i od dołu białym i czarnym paseczkiem. Dziób kaczora jest zielono-żółty. Samica jest jednolicie ubarwiona. Upierzenie jej to brązowe i czarne plamki oraz kreski. Posiada identyczne lusterko jak kaczor, nasadę i koniec dzioba ma czerwonawy, środek zaś czerwono-czarny. Podobnie wygląda w okresie godowym i spoczynkowym. Samiec w szacie spoczynkowej (letniej) upodabnia się do samicy, jest czarno-brązowy. Tylko głowę i pierś ma dużo ciemniejszą. Spotykane częściowo biało ubarwione ptaki to najczęściej skrzyżowanie krzyżówki z kaczką domową.

samiczka jest podobna do jastrzębia. Jej głowę zdobi też biała brewka nad zadziornym, jaskrawym okiem. Spód jasny w ciemne poprzeczne, faliste prążki. Samiec ma spód prążkowany w tym samym układzie, ale barwy lekko pomarańczowej. Na „policzkach” występują również pomarańczowe plamy. U obu płci nogi stosunkowo długie, wyraźnie dłuższe niż u jastrzębia. Bardzo charakterystyczny jest ogon zakończony osobliwie prostym ścięciem, jakby ucięty nożykiem przy linijce, co jest szczególnie widoczne w locie. Młode przypominają upierzeniem samicę (Czepnik, Tałałaj 1995).

orlika krzykliwego obserwowałem po raz pierwszy na Warmii. Już z daleka łatwo go odróżnić od innych drapieżników po niezwykle charakterystycznie lekko opuszczonych skrzydłach (oczywiście typowo orlich, czyli szerokich i palczasto zakończonych), które sprawiają wrażenie „oklapniętych ze zmęczenia” (są one "załamane" w nadgarstkach). Widać to w czasie kołowania.
Orlik jest brązowy, ale na wierzchu skrzydeł widnieją rdzawe plamy. Ale żeby nie mieć już całkowicie wątpliwości, to wspomnę jeszcze o jednym szczególe: w czasie długich rozmów o orłach znajomy zwrócił mi uwagę na jasne promyki na końcach skrzydeł przy lotkach palczastych (patrząc od strony wierzchniej). Dzień później namierzyłem przez lunetę orlika i okazało się, że faktycznie te promyczki są dość dobrze widoczne, gdy orlik krzykliwy „wchodzi w zakręt” kołując na niebie.
Do tego wszystkiego można jeszcze dodać też swoistą orlą cechę (u orłów właściwych do których orlik się zalicza). Jego nogi (konkretnie skoki) są całkowicie upierzone aż po palce, czemu się przyjrzałem obserwując czatującego orlika na niewielkim drzewku.

Z kolei młode są uperlone, tzn. ich pokrywy skrzydłowe są zakończone białymi plamkami (nie tak dużymi jednak jak u o. grubodziobego). Perełki tworzą wąskie pasy wzdłuż dużych pokryw na- i podskrzydłowych. W odróznieniu od młodych o. grubodziobego, młode o. krzykliwego mają rdzawą plamę na potylicy (Rodzewicz 2002).

jest największym z orłów właściwych, posiada ciemnobrunatne ubarwienie. Pióra na potylicy i karku są złotawe, co jest charakterystyczne tylko dla niego. Pióra te są wydłużone i zaostrzone tworząc krótką „grzywę”. Ogon popielaty z czarną przepaską na jego końcu. Skoki upierzone do palców (Haber, Nunberg 1956).
Młode orły mają białe plamy pod skrzydłami i u nasady ogona, widoczne nawet z daleka (Wacławek 2002).