Dodano: 24 października 2005
Rzadki. Spotykany od sierpnia do późnej jesieni, raczej pojedynczo lub w małej grupie, w lasach różnego typu, ale najczęściej typu liściastego, w towarzystwie brzóz.
Do rodzaju Russula należy 206 gatunków. Są to:
Russula abietum
Russula acetolens
Russula acriannulata
Russula acrifolia
Russula acriuscula
Russula acrolamellata
Russula acuminata
Russula adulterina
Russula adusta
Russula aeruginea
Russula afronigricans
Russula agaricina
Russula albofloccosa
Russula albolutescens
Russula albonigra
Russula albospissa
Russula allochroa
Russula alnetorum
Russula alutacea
Russula amarissima
Russula amethystina
Russula amoena
Russula amoenicolor
Russula amoenipes
Russula amoenolens
Russula anatina
Russula anthracina
Russula aquosa
Russula atropurpurea
Russula atrorubens
Russula atroviridis
Russula aucklandica
Russula aurantiaca
Russula aurea
Russula aurora
Russula australis
Russula azurea
Russula badia
Russula betularum
Russula brunneoviolacea
Russula caerulea
Russula campestris
Russula carminipes
Russula carpini
Russula cavipes
Russula cessans
Russula chloroides
Russula cicatricata
Russula claroflava
Russula clavipes
Russula consobrina
Russula cremeoavellanea
Russula cremeochracea
Russula cuprea
Russula curtipes
Russula cyanoxantha
Russula decipiens
Russula decolorans
Russula delica
Russula densifolia
Russula emetica
Russula emeticicolor
Russula exalbicans
Russula faginea
Russula faginea
Russula farinipes
Russula favrei
Russula fellea
Russula flavispora
Russula foetens
Russula font-queri
Russula fragrantissima
Russula fusconigra
Russula fuscorubroides
Russula gigasperma
Russula gracillima
Russula grata
Russula graveolens
Russula grisea
Russula griseobrunnea
Russula griseostipitata
Russula griseoviolacea
Russula griseoviridis
Russula helodes
Russula heterophylla
Russula illota
Russula inamoena
Russula innocua
Russula inquinata
Russula insignis
Russula intermedia
Russula ionochlora
Russula kermesina
Russula laccata
Russula laeta
Russula langei
Russula lateritia
Russula lepidicolor
Russula lilacea
Russula littoralis
Russula littorea
Russula luteotacta
Russula macrocystidiata
Russula maculata
Russula medullata
Russula melitodes
Russula melliolens
Russula melzeri
Russula miniata
Russula minutula
Russula multicystidiata
Russula mustelina
Russula nana
Russula nauseosa
Russula nigricans
Russula nitida
Russula nobilis
Russula novae-zelandiae
Russula ochroleuca
Russula odorata
Russula olivacea
Russula oreina
Russula paludosa
Russula papakaiensis
Russula parazurea
Russula pascua
Russula pectinata
Russula pectinatoides
Russula pelargonia
Russula persicina
Russula pilocystidiata
Russula pleurogena
Russula poichilochroa
Russula postiana
Russula praetervisa
Russula pseudo-olivascens
Russula pseudoaeruginea
Russula pseudoaffinis
Russula pseudoareolata
Russula pseudoimpolita
Russula pseudointegra
Russula pseudopuellaris
Russula pudorina
Russula puellaris
Russula puellula
Russula pungens
Russula purpureotincta
Russula queletii
Russula raoultii
Russula renidens
Russula rhodella
Russula rimosa
Russula rimulosa
Russula risigallina
Russula romellii
Russula rosea
Russula roseicolor
Russula roseopileata
Russula roseostipitata
Russula rubens
Russula ruberrima
Russula rubroalba
Russula rubrolutea
Russula rutila
Russula sanguinaria
Russula sardonia
Russula scotica
Russula sericatula
Russula silvestris
Russula solaris
Russula solitaria
Russula sororia
Russula sphagnophila
Russula stenotricha
Russula subfoetens
Russula subrubens
Russula subterfurcata
Russula subvinosa
Russula taeniospora
Russula tapawera
Russula tawai
Russula torulosa
Russula tricholomopsis
Russula turci
Russula umerensis
Russula unicolor
Russula velenovskyi
Russula venosopurpurea
Russula versatilis
Russula versicolor
Russula vesca
Russula veternosa
Russula vinaceocuticulata
Russula vinosa
Russula vinosobrunnea
Russula vinosopurpurea
Russula violacea
Russula violeipes
Russula virescens
Russula viridis
Russula viscida
Russula vivida
Russula xenochlora
Russula xerampelina
Russula zonatula
Russula zvarae
Występuje również pod nazwami: Agaricus albonigra Krombh.; Russula adusta var. albonigra (Krombh.) Massee.
systematyka |
|
---|---|
budowa | Kapelusz średnicy zazwyczaj od 50 do 120 (150) mm. W kształcie wypukły, staje się stopniowo płasko rozpostarty, często centralnie wklęsły. Kolor początkowo biały, brudnobiały, z czasem szarzeje i staje się brunatnoczarny i węglisto czarny. Brzeg u młodych owocników początkowo podwinięty, później ostry, bez prążków. Kapelusz jest jędrny i mięsisty. Skórka w zależności od panujących warunków pogodowych. W okresie wilgotnej pogody lekko lepka i połyskliwa, a normalnie sucha, gładka. W miarę wysychania ulega spękaniu w areolki z wiekiem pokrywając się drobnymi rysami.. Skórka kapelusza trudno usuwalna. Można ją zedrzeć od brzegu, do około 1/3 długości jego promienia. Blaszki cienkie, gęste i nierówne. Różnej szerokości, od 6 do 10 mm. W kolorze białym lub bladokremowym. Kruche i łamliwe. Przy trzonie nieco zbiegające, lekko zaokrąglone i niekiedy rozwidlone. Uszkodzone szybko od ostrza czarnieją. Trzon krótki i masywny. Długości od 30 do 60 mm i od 15 do 30 mm. Podobnie twardy, jak kapelusz. W kształcie cylindryczny, u dołu zwężony. Barwy białej, na starość dymnoszary, brązowiejący i czarniejący. Na powierzchni gładki. matowy i suchy. U szczytu zaznacza się mączystością lub lekką ziarnistością. Uszkodzony przebarwia się na czarniawo. Młody pełny, z czasem staje się watowaty i gąbczasto wypełniony. Miąższ początkowo koloru białego, na przecięciu szybko czerniejący, bez czerwonawego wstępnego przebarwienia. Ścisły, twardy i jędrny za młodu, następnie staje się kruchy i watowaty. Smak gorzkawy i ostry, w okolicach blaszek piekący. Zapach niewyraźny. Zarodniki w wysypie barwy białej. W kształcie, prawie kuliste do krótko elipsoidalnych. Na powierzchni o delikatnym, prawie punktowanym, brodawkowatym urzeźbieniu. Drobno siateczkowate. Hialitowe. Amyloidalne. Wielkość od 6,5 do 9 x od 5,5 do 6,5 µm. |
uwagi | Niejadalny. Gatunki podobne to: gołąbek czarniawy - Russula nigricans (Bull.) Fr.; którego miąższ czerwienieje przed czernieniem; gołąbek podpalany - Russula adusta Fr.; o miąższu nie czerwieniejącym na powietrzu, a szarzejącym po upływie około doby; oraz gołąbek gęstoblaszkowy - Russula densifolia Secr. ex Millet.; znacznie mniejszy, o cieńszych i gęstszych blaszkach. Inne nazwy to: gołąbek czarny. |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.