Dodano: 20 października 2004
Spotykany od lata do jesieni. Zawsze w towarzystwie topoli osiki, z którą to tworzy mikoryzę.
Do rodzaju Leccinum zaliczane jest 16 gatunków. Są to:
- Leccinum aerugineum
- Leccinum atrostipitatum
- Leccinum aurantiacum
- Leccinum crocipodium
- Leccinum duriusculum
- Leccinum onychinum
- Leccinum palustre
- Leccinum pseudoscabrum
- Leccinum quercinum
- Leccinum roseofractum
- Leccinum roseotinctum
- Leccinum salicicola
- Leccinum schistophilum
- Leccinum umbrinoides
- Leccinum versipelle
- Leccinum vulpinum
Występuje również pod nazwami: Leccinum rufum (Schaeff.) Kreisel; Boletus scaber var. aurantiacus (Bull.) Opat.; Krombholziella rufa Schaeff. ex Alessio; Boletopsis rufa (Schaeff.) Henn.; Boletus rufus Schaeff.; Trachypus aurantiacus (Bull.) Romagn.; Krombholzia aurantiaca (Roques ex Bull.) Gilbert{?}; Krombholziella aurantiaca (Bull.) Maire; Boletus versipellis var. aurantiacus (Bull.) Vassilkov; Boletus aurantiacus var. rufus (Schaeff.) Mérat; Leccinum populinum M. Korhonen; Boletus aurantiacus Bull.; Leccinum quercinum
Koźlarz czerwony, Leccinum aurantiacum (Bull.) Gray 1821 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Kapelusz średnicy od 30 do 250 mm. W kolorze mocno ceglastoczerwonym, ceglastoczerwonym z odcieniem pomarańczowym, rudobrązowy z jaskrawą czerwonawą tonacją, czerwony, z mniejszą lub większą domieszką barw brązu i pomarańczy. Z wiekiem może blednąć. Gdy bardzo młody wygląda jak półkolisty naparstek. W wiekiem staje się półkulisty, wypukły, a gdy już starszy poduchowaty. Powierzchnia aksamitna, matowa, filcowata, omszona, a z wiekiem naga. W okresach wilgotnych delikatnie śluzowata. Skórka lekko podwinięta i wystająca poza rurki. Może być delikatnie strzępiasta. Pory w barwie rurek. Drobne, w kształcie okrągławe. W wyniku uszkodzenia lub uciskania szybko ciemniej, przyjmując barwę brązowawą. Rurki w barwie długo białe, później szarawe, z odcieniami koloru żółtawego, oliwkowego i brązowego. Uszkodzone brązowawofioletowe. Długie, od 7 do 25 mm. Gęste. Wolne. Młode zwarte z miąższem, a gdy bardzo stare odłączne od miąższu. Przy trzonie wykrojone. Trzon u młodych owocników w kolorze białym, z gęsto ułożonymi białymi kosmakami. Z wiekiem kosmki przybierają kolor pomarańczowoorzechowy, rudawobrązowawy, do brunatnego. Pod kapeluszem, u samego szczytu, zawsze biały, z białymi łuskami. Strefa między łuseczkami zawsze biała, tylko u podstawy może być przebarwiona na sino niebieskawą. Szorstki w dotyku. Może być długości nawet do 250 mm i grubości do 50 mm. Przybiera kształt cylindryczny, maczugowaty, ze zgrubieniem w podstawie. Często bywa powyginany. Miąższ jest w barwie białej, ale natychmiast po przekrojeniu różowieje, i ściemnia zabarwienie, aż do szarogranatowofioletowego, a nawet czerniawego. W kapeluszu zwarty, mięsisty i soczysty. W trzonie twardawy i włóknisty. W smaku przyjemny i łagodny. Zapach podobny. Zarodniki w wysypie barwy brązowawej, z żółtawym odcieniem. W kształcie wrzecionowate. Powierzchniowo gładkie. W kolorze żółtawobrązowe. Wielkość od 13 do 17 x od 3.5 do 5 µm. |
| uwagi | Jadalny i ceniony kulinarnie. Gatunek podobny to: koźlarz pomorańczowożółty - Leccinum versipelle (Fr. & Hök) Snell; bardzo podobny ale spotykany zawsze w towarzystwie brzozy i nie traktowany przez grzybiarzy, jako odmienny gatunek oraz rzadko spotykany koźlarz sosnowy - Leccinum vulpinum Watling; rosnący pod sosnami i świerkami. Inne nazwy to: grzyb czerwony, borowik czerwony, czerwony koźlarz, czerwony łebiec, czerwony świniak, osak, osowiak, osiczak, osiniak, podosiniak, podosinnik, podosowik, dubiel, brzeziczek, czerwonogłówka, dźwikrąg, kozak czerwony, krawiec, kraśniak, trzepietak, panek. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
