Dodano: 1 lutego 2007
Spotykany w lasach liściastych, iglastych i mieszanych oraz w zaroślach. Nie ma specjalnych wymagań. Pojawia się w drugiej połowie lata i na jesieni.
Występuje również pod nazwami: Geastrum schaefferiVittad.; Geastrum vulgatumVittad.
Do rodzaju Geastrum należy 35 gatunków. Są to:
- Geastrum affinis
- Geastrum arenarius
- Geastrum australis
- Geastrum berkeleyi
- Geastrum campestre
- Geastrum clelandii
- Geastrum corollinum
- Geastrum coronatum
- Geastrum drummondii
- Geastrum elegans
- Geastrum fenestratum
- Geastrum fimbriatum
- Geastrum floriforme
- Geastrum fornicatum
- Geastrum hariotii
- Geastrum lageniforme
- Geastrum lilloi
- Geastrum limbatum
- Geastrum melanocephalum
- Geastrum minimum
- Geastrum mirabile
- Geastrum pectinatum
- Geastrum pouzarii
- Geastrum quadrifidum
- Geastrum rufescens
- Geastrum saccatum
- Geastrum schmidelii
- Geastrum setiferum
- Geastrum simulans
- Geastrum smardae
- Geastrum striatum
- Geastrum subiculosum
- Geastrum triplex
- Geastrum umbilicatus
- Geastrum velutinum
Gwiazdosz rudawy, Geastrum rufescens Pers. 1801 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Owocnik w kształcie kulisty, nieco spłaszczony z delikatnie stożkowato uwypuklonym szczytem. Osiąga średnicę od 20 do 50 mm. Otoczony grzybnią, poprzerastaną cząsteczkami gleby w niej tkwiącej. W kolorze ochrowobrązowy do intensywnie czerwonobrązowej. W miejscach otarcia barwa intensywnieje i robi się bardziej czerwonobrązowa. Po rozwinięciu w formę gwiazdkową osiąga średnice do 150 mm, a najczęściej mieści się w granicach od 30 do 80 mm. Warstwa mięsista znajdująca się na płatach ma około 2 mm grubości. Jest pokryta komórkowatym spękaniem. Początkowo ma kolor cielistoróżowy, a następnie czerwonobrązowy. Egzoperydium pęka od szczytu do połowy na mniej niż dziesięć trójkątnych i nieregularnych w kształcie płatów. Płatów jest zazwyczaj 5 do 6, które u świeżych owocników rozchylają się i podwijają pod niego. W okresie niewystarczającej wilgotności mogą się powtórnie zamykać. Endoperydium osiąga średnicę do 30 mm. W kształcie jest kuliste z nieco uwypuklonym szczytem. Ma kolor początkowo ochrowy, a następnie brązowy. Jest siedzące, niekiedy po wyschnięciu zaznacza się króciutka do 5 mm szyjka. Nie posiada talerzyka i wałeczka. Znajdujący się na szczycie perystom posiada brzeg nieregularnie frędzelkowaty, płaski lub niekiedy nieznacznie wzniesiony. Kolumella trwała, zazwyczaj sięgająca do połowy endoperydium. Gleba pylisto strzępiasta, w brązowym kolorze. Zarodniki w wysypie barwy ciemnobrązowej. W kształcie kuliste. Na powierzchni szorstkie i nisko brodawkowane. Kolce do 14 sztuk na obwodzie. Wielkość od 4,5 do 5 µm. Barwy brązowej. Strzępki włośni grubości do 9 µm. |
| ochrona | Objęty ochroną ścisłą. Rozporzadzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 roku. Ujęty na czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce ze statusem „E”- wymierający. |
| uwagi | Bez znaczenia kulinarnego. Należy do największych gwiazdoszy. Gatunek podobny to: gwiazdosz frędzelkowaty - Geastrum fimbriatum Fr; mniejszy wielkością, podobny kształtem, ale kolor jego jest jasnobeżowy do szarobeżowego i po wyschnięciu bez szyjki. Inne nazwy to: promiennik brunatnawy, promieniak rudawy. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
