Dodano: 0 0000
Bardzo częsty. Owocniki występują od kwietnia do listopada, w dużych kępach, gromadnie, na spróchniałych pniach drzew liściastych, przy korzeniach drzew lub próchnicy przysypanej ziemią. Spotykany w lasach, parkach, ogrodach i przydrożach.
Do rodzaju Coprinus sp. należą 124 gatunki. Są to:
- Coprinus acuminatus
- Coprinus alopecius
- Coprinus ammophilae
- Coprinus amphibius
- Coprinus amphithallus
- Coprinus angulatus
- Coprinus argenteus
- Coprinus astroideus
- Coprinus atramentarius
- Coprinus aureogranulatus
- Coprinus auricomus
- Coprinus bellulus
- Coprinus bipellis
- Coprinus bisporiger
- Coprinus bisporus
- Coprinus callinus
- Coprinus calosporus
- Coprinus cinereofloccosus
- Coprinus cinereus
- Coprinus cinnamomeotinctus
- Coprinus comatus
- Coprinus congregatus
- Coprinus coniophorus
- Coprinus coopertus
- Coprinus cordisporus
- Coprinus cortinatus
- Coprinus cothurnatus
- Coprinus curtus
- Coprinus delicatulus
- Coprinus dilectus
- Coprinus disseminatus
- Coprinus domesticus
- Coprinus echinosporus
- Coprinus ellisii
- Coprinus ephemeroides
- Coprinus ephemerus
- Coprinus episcopalis
- Coprinus erythrocephalus
- Coprinus filamentifer
- Coprinus flocculosus
- Coprinus foetidellus
- Coprinus friesii
- Coprinus galericuliformis
- Coprinus gonophyllus
- Coprinus griseofoetidus
- Coprinus grossii
- Coprinus hemerobius
- Coprinus hercules
- Coprinus herinkii
- Coprinus heterosetulosus
- Coprinus hexagonosporus
- Coprinus hiascens
- Coprinus impatiens
- Coprinus jonesii
- Coprinus kimurae
- Coprinus krieglsteineri
- Coprinus kubickae
- Coprinus kuehneri
- Coprinus laanii
- Coprinus lagopides
- Coprinus leiocephalus
- Coprinus lilatinctus
- Coprinus luteocephalus
- Coprinus macrocephalus
- Coprinus marculentus
- Coprinus martinii
- Coprinus megaspermus
- Coprinus micaceus
- Coprinus miser
- Coprinus myceliocephalus
- Coprinus narcoticus
- Coprinus nemoralis
- Coprinus niveus
- Coprinus ochraceolanatus
- Coprinus pachydermus
- Coprinus pachyspermus
- Coprinus patouillardii
- Coprinus pellucidus
- Coprinus phaeosporus
- Coprinus picaceus
- Coprinus plagioporus
- Coprinus plicatilis
- Coprinus poliomallus
- Coprinus pseudofriesii
- Coprinus pseudoniveus
- Coprinus pseudoradiatus
- Coprinus psychromorbidus
- Coprinus pyrranthes
- Coprinus quadrifidus
- Coprinus radians
- Coprinus radiatus
- Coprinus radicans
- Coprinus romagnesianus
- Coprinus saccharomyces
- Coprinus sassii
- Coprinus schroeteri
- Coprinus sclerocystidiosus
- Coprinus sclerotiger
- Coprinus scobicola
- Coprinus semilanatus
- Coprinus semitalis
- Coprinus silvaticus
- Coprinus similis
- Coprinus spelaiophilus
- Coprinus spilosporus
- Coprinus stanglianus
- Coprinus stellatus
- Coprinus stercorarius
- Coprinus stercoreus
- Coprinus sterquilinus
- Coprinus subdisseminatus
- Coprinus subimpatiens
- Coprinus subpurpureus
- Coprinus tigrinellus
- Coprinus trisporus
- Coprinus truncorum
- Coprinus tuberosus
- Coprinus urticicola
- Coprinus utrifer
- Coprinus velatopruinatus
- Coprinus vermiculifer
- Coprinus verticillatus
- Coprinus xanthothrix
- Coprinus xenobius
Występuje pod nazwami: Agaricus micaceus Bull.; Agaricus congregatus sensu Sowerby; Coprinellus micaceus (Bull.) Vilgalys, Hopple & Jacq. Johnson.
systematyka |
|
---|---|
budowa | Kapelusz średnicy od 20 do 50 mm. W kolorze żółtobrązowy, rdzawobrązowy, przechodzący w złotobrązowy, ku środkowi kapelusza. U młodych owocników pokryty licznymi białawymi, błyszczącymi ziarenkami. Ziarenka łatwo ulegają zmyciu przez opady, odpadają lub łatwo się ścierają. W kształcie jajowaty do dzwonkowatego. Z wiekiem stożkowaty do parasolkowatego. Od brzegu do połowy kapelusza delikatnie prążkowany. Brzeg u młodych owocników podwinięty, poszarpany. U starszych egzemplarzy wywinięty. Powierzchnia wyraźnie bruzdowana, z tendencją do pękania. Fałdzista. Matowa poza środkiem. Mokra i oślizła. Pierścień nie występuje. Blaszki u młodych owocników w barwie białawoszarawej, szarawej, przechodzące kolejno w szarofioletowe, granatowofiletowe i czarnofioletowe do czarnych. Kiedy stają się czarne, zamieniają się wraz z kapeluszem w maź. Gęsto ustawione. Szerokie od 3 do 6 mm. Wąsko przyrośnięte do trzonu. Ostrza długo białawe. Trzon długości od 50 do 100 mm. Grubość do 5 mm. W kształcie cylindryczny, równogruby. Osadzony centralnie w kapeluszu. Barwy białej lub białawej. Powierzchnia, jedwabiście połyskliwa. Młody delikatnie kosmkowaty, a później gładki. Wewnątrz rurkowaty. Kruchy, ale sprawia wrażenie włóknistego. Miąższ barwy białawej. Cienki i kruchy. Dzieli się na płaty wraz z blaszkami. Zapach delikatny, nieokreślony. W smaku łagodny. Zarodniki w wysypie koloru czarnobrunatnego albo czarnego. W kształcie jajowato-elipsoidalne. Wielkości od 8 do 10 x od 4 do 6 µm. Powierzchniowo gładkie. Na trzonie występują cystydy do 100 µm długości. Kolor początkowo brązowy, z czasem czarny. |
uwagi | Przez jednych uważany za jadalny, tylko młode owocniki, a przez innych za niejadalny. U podstawy występuje bardzo charakterystyczny filc koloru rudawobrązowego, który jest grzybnią, zwaną ozonium. Młode owocniki łatwo rozpoznawalne, po błyszczących ziarenkach na kapeluszu, gromadnym, kępkowym porastaniu i wspomnianym ozonium. Inne czernidłaki różnią się kształtem zarodników. Gatunki podobne to: czernidłak pniakowy - Coprinus truncorum (Schaeff.) Fr; różnienie makroskopowe praktycznie niemożliwe. Czernidłak piankowaty ma kapelusz, który może dochodzić do 60 mm średnicy. Mikroskopowo, zarodnikami nie posiadają sterczącej pory rostkowej, co je praktycznie rozróżnia. Inne nazwy zwyczajowe: czernidlak, bedłka atramentowa, smolarz, sadzak, mierzwiak. Słowo micaceus, micnas, oznacza, – błyszczący. |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.