Dodano: 6 lutego 2007
Spotykany często od maja do listopada w dobrze nawożonych miejscach. Lubi parki, pola, przydroża i brzegi lesów. Rośnie w gromadzie, tworząc niekiedy duże kępy owocników.
Do rodzaju Coprinus sp. należą 124 gatunki. Są to:
- Coprinus acuminatus
- Coprinus alopecius
- Coprinus ammophilae
- Coprinus amphibius
- Coprinus amphithallus
- Coprinus angulatus
- Coprinus argenteus
- Coprinus astroideus
- Coprinus atramentarius
- Coprinus aureogranulatus
- Coprinus auricomus
- Coprinus bellulus
- Coprinus bipellis
- Coprinus bisporiger
- Coprinus bisporus
- Coprinus callinus
- Coprinus calosporus
- Coprinus cinereofloccosus
- Coprinus cinereus
- Coprinus cinnamomeotinctus
- Coprinus comatus
- Coprinus congregatus
- Coprinus coniophorus
- Coprinus coopertus
- Coprinus cordisporus
- Coprinus cortinatus
- Coprinus cothurnatus
- Coprinus curtus
- Coprinus delicatulus
- Coprinus dilectus
- Coprinus disseminatus
- Coprinus domesticus
- Coprinus echinosporus
- Coprinus ellisii
- Coprinus ephemeroides
- Coprinus ephemerus
- Coprinus episcopalis
- Coprinus erythrocephalus
- Coprinus filamentifer
- Coprinus flocculosus
- Coprinus foetidellus
- Coprinus friesii
- Coprinus galericuliformis
- Coprinus gonophyllus
- Coprinus griseofoetidus
- Coprinus grossii
- Coprinus hemerobius
- Coprinus hercules
- Coprinus herinkii
- Coprinus heterosetulosus
- Coprinus hexagonosporus
- Coprinus hiascens
- Coprinus impatiens
- Coprinus jonesii
- Coprinus kimurae
- Coprinus krieglsteineri
- Coprinus kubickae
- Coprinus kuehneri
- Coprinus laanii
- Coprinus lagopides
- Coprinus leiocephalus
- Coprinus lilatinctus
- Coprinus luteocephalus
- Coprinus macrocephalus
- Coprinus marculentus
- Coprinus martinii
- Coprinus megaspermus
- Coprinus micaceus
- Coprinus miser
- Coprinus myceliocephalus
- Coprinus narcoticus
- Coprinus nemoralis
- Coprinus niveus
- Coprinus ochraceolanatus
- Coprinus pachydermus
- Coprinus pachyspermus
- Coprinus patouillardii
- Coprinus pellucidus
- Coprinus phaeosporus
- Coprinus picaceus
- Coprinus plagioporus
- Coprinus plicatilis
- Coprinus poliomallus
- Coprinus pseudofriesii
- Coprinus pseudoniveus
- Coprinus pseudoradiatus
- Coprinus psychromorbidus
- Coprinus pyrranthes
- Coprinus quadrifidus
- Coprinus radians
- Coprinus radiatus
- Coprinus radicans
- Coprinus romagnesianus
- Coprinus saccharomyces
- Coprinus sassii
- Coprinus schroeteri
- Coprinus sclerocystidiosus
- Coprinus sclerotiger
- Coprinus scobicola
- Coprinus semilanatus
- Coprinus semitalis
- Coprinus silvaticus
- Coprinus similis
- Coprinus spelaiophilus
- Coprinus spilosporus
- Coprinus stanglianus
- Coprinus stellatus
- Coprinus stercorarius
- Coprinus stercoreus
- Coprinus sterquilinus
- Coprinus subdisseminatus
- Coprinus subimpatiens
- Coprinus subpurpureus
- Coprinus tigrinellus
- Coprinus trisporus
- Coprinus truncorum
- Coprinus tuberosus
- Coprinus urticicola
- Coprinus utrifer
- Coprinus velatopruinatus
- Coprinus vermiculifer
- Coprinus verticillatus
- Coprinus xanthothrix
- Coprinus xenobius
Występuje również pod nazwą: Coprinus sobolifer Fr.; Agaricus plicatus Pers.; Agaricus atramentarius Bull.; Agaricus sobolifer Hoffmann; Coprinus atramentarius var. soboliferus (Fr.) Rea; Agaricus fimetarius sensu Sowerby; Agaricus luridus Bolton; Coprinopsis atramentaria (Bull.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo; Coprinus luridus (Bolton) Fr.; Coprinus plicatus (Pers.) Gray
systematyka |
|
|
---|---|---|
budowa | Kapelusz młodego owocnika w kształcie jajowaty, później dzwonowaty, rozpostarty z garbkiem do wywiniętego. Średnicy 0d 40 do 60 mm. W kolorze popielatoszary do szarobrązowawego. Powierzchnia delikatnie prążkowana, a od szczytu do połowy, pokryty otrębiastymi kosmkami w kolorze brązowym. Dojrzewając wywija się, pęka promieniście i rozpływa w czarną maź. Blaszki gęste, wolne i w kształcie szablaste. Szerokości od 6 do 12 mm. W młodych owocnikach w kolorze białoszare, później brązowoczerwone, brązowe i w końcu czarne. Rozpływają się razem z kapeluszem w maź. Trzon długości od 60 do 150 mm i grubości od 7 do 15 mm. W kształcie cylindryczny, a u nasady szpiczasto zaostrzony. Wewnątrz pusty. Na powierzchni gładki i błyszczący. W kolorze biały. Pierścień nie występuje. Miąższ w barwie biały. Cienki, kruchy i wodnisty. W smaku łagodny. W zapachu niewyraźny. Zarodniki w wysypie koloru czarnego. W kształcie krótko elipsoidalne z porą rostkową. W kolorze brązowe i czarne. Powierzchniowo gładkie. Wielkości od 8 do 12 x od 5 do 6 µm. | |
uwagi | Jadalny, ale tylko młode owocniki o białym kolorze miąższu.
Nie wolno przy jego spożywaniu łączyć go z alkoholem, a nawet lekami zawierającymi alkohol. Zawiera substancje podobne w działaniu i stosowane przy terapii osób uzależnionych od alkoholu.
Gatunki podobne to: czernidłak szpiczasty - Coprinus acuminatus (Romagn.) P.D. Orton; bardziej wysmukły w kształcie o ciemniejszym, nakrapianym kapeluszu. Występuje w lasach.
Drugim jest czernidłak łysiejący - Coprinus alopecius Lasch; rzadki gatunek występujący na martwym drewnie lub przy pniach drzew liściastych.
Inne nazwy to: bedłka atramentowa, bedłka czernidło, bedłka psia, czernidlak, czernidłak odroślowy, mierzwiak, psia betka.
|
|
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.