Dodano: 15 września 2005
Pospolita, spotykana od końca sierpnia do późnej jesieni. Występuje pojedynczo w grupach, szeregach lub w czarcich kręgach. Towarzyszy lasom liściastym, iglastym i zaroślom.
Występuje również pod nazwami: Agaricus nebularis Batsch ; Agaricus pileolarius Bull. ; Agaricus pileolarius var. pileolarius Bull ; Clitocybe alba (Bataille) Singer ; Clitocybe nebularis var. alba Bataille ; Clitocybe pileolaris (Bull.) Murrill ; Gymnopus nebularis (Batsch) Gray ;Lepista nebularis (Fr.) Harmaja
Do rodzaju Clitocybe należy 68 gatunków. Są to:
Clitocybe agrestis
Clitocybe albida
Clitocybe albofragrans
Clitocybe alexandri
Clitocybe amarescens
Clitocybe americana
Clitocybe angustissima
Clitocybe augeana
Clitocybe barbularum
Clitocybe brumalis
Clitocybe candicans
Clitocybe candida
Clitocybe catinus
Clitocybe concava
Clitocybe costata
Clitocybe dealbata
Clitocybe diatreta
Clitocybe dicolor
Clitocybe diosma
Clitocybe ditopa
Clitocybe elegantula
Clitocybe eucalyptorum
Clitocybe festiva
Clitocybe festivoides
Clitocybe fragrans
Clitocybe frysica
Clitocybe fuscosquamula
Clitocybe gibba
Clitocybe gracilipes
Clitocybe harmajae
Clitocybe houghtonii
Clitocybe hydrogramma
Clitocybe infundibuliformis
Clitocybe inornata
Clitocybe isabellina
Clitocybe lateritia
Clitocybe lituus
Clitocybe marginella
Clitocybe martiorum
Clitocybe metachroa
Clitocybe nebularis
Clitocybe odora
Clitocybe ornamentalis
Clitocybe paraditopa
Clitocybe phaeophthalma
Clitocybe phosphorea
Clitocybe phyllophila
Clitocybe pruinosa
Clitocybe rhizophora
Clitocybe rivulosa
Clitocybe robusta
Clitocybe ruderalis
Clitocybe sinopica
Clitocybe squamulosa
Clitocybe suaveolens
Clitocybe subalutacea
Clitocybe subcordispora
Clitocybe subdryadicola
Clitocybe subinvoluta
Clitocybe subsalmonea
Clitocybe subspadicea
Clitocybe tenuissima
Clitocybe trulliformis
Clitocybe truncicola
Clitocybe umbilicata
Clitocybe vermicularis
Clitocybe vibecina
Clitocybe wellingtonensis
Lejkówka szarawa, Clitocybe nebularis (Batsch) P. Kumm. 1871 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Kapelusz średnicy od 60 do 150 mm, bywa także większy. Grubo mięsisty i dość masywny. W kolorze jasnoszarym, popielatoszarym, stalowoszarym , do szarobrązowego. Ku centrum ciemniejsze, brunatny. W porze suchej wyraźnie bledszy. Młody owocnik w kształcie wypukły, z mocno podwiniętym brzegiem. Dojrzały spłaszczony i szybko rozpostarty. Centralnie może być lekko wklęsły. Skórka gładka, matowa, delikatnie omączona. Dotknięta, staje się jedwabista. Brzeg ostry, często falowany. Blaszki różnej długości. Gęsto ustawione i wąskie, szerokie od 3 do 6 mm. Barwy białawej lub jasnokremowej. Lekko oddzielające się od miąższu kapelusza. Przy trzonie przyrośnięte lub lekko zbiegające i równo zakończone. Trzon w barwie d koloru białawego do jasnoszarawego i wyraźnie jaśniejszy od kapelusza. Na powierzchni zasnuty wrośniętymi białymi, spękanymi włókienkami. Długość od 60 do 100 mm. Grubość od 15 do 30 mm. Kształt cylindryczny lub odwrotnie maczugowaty, nieco zgięty. U podstawy pokryty białą, ficowatą grzybnią i zrośnięty ze ściółką. Mocno osadzony w substracie. Mięsisty ale trochę gąbczasty i elastyczny. Pełny za młodu, a z wiekiem staje się pusty. Miąższ koloru białego lub białawego. Zwarty i mięsisty za młodu. Z wiekiem zmiękczający się. Uciskany i rozkrojony nie zmienia zabarwienia. Zmienny w smaku i zapachu. Smak silnie kwaskowaty, słodkawy lub pieprzny. Zapach wyczuwalny, nieprzyjemnie aromatyczny, czasem przypomina zapach gazu lub świeżo zmielonej mąki. Zarodniki w wysypie barwy białej lub jasnokremowej. W kształcie elipsoidalne. Powierzchniowo gładkie. Hialinowe. Wielkość od 6 do 8 x od 3 do 4 µm. Występowanie: Pospolita, spotykana od końca sierpnia do późnej jesieni. Występuje pojedynczo w grupach, szeregach lub w czarcich kręgach. Towarzyszy lasom liściastym, iglastym i zaroślom. |
| uwagi | Jedne źródła podają że jadalna, a inne że niejadalna. Na surowo Trująca!.
Jeżeli ktoś zbiera ten gatunek, to lepiej wykorzystywać wyłącznie kapelusze młodych owocników i to jako domieszkę do innych grzybów jadalnych. Spożywana w dużej ilości, może u niektórych osób wywoływać dolegliwości trawienne. Zaleca się długotrwałe gotowanie, z częstą zmianą wody, celem wyeliminowania substancji szkodliwych, wrażliwych na obróbkę termiczną. Dawniej też suszono. Gatunek ten gromadzi duże zasoby metali ciężkich tj. rtęci i kadmu. Jako saprofit, akumuluje je z podłoża na którym rośnie. Bywa niekiedy, że na rozkładającym się kapeluszu lejkówki szarawej można spotkać rzadko występującego pochwiaka pasożytniczego - Volvariella surrecta (Knapp) Singer ; charakteryzujący się małym, białym kapeluszem, różowymi blaszkami oraz mięsistą pochwą, w której tkwi trzon. Gatunki podobne to: dzwonkówka trująca - Entoloma sinuatum (Bull.) P. Kumm.; szczególnie w okresie występowania młodych owocników oraz do lejkówek: buławotrzonowej i szarobrązowej. Inne nazwy to: bedłka dymowa, bedłka mgława, bedłka mglista, gąsówka mglista, głąbik mgławy, lejkówka mglista. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
