Dodano: 8 lutego 2014
Pojawia się w miejscach nasłonecznionych na: wydmach, murawach kserotermicznych, suchych pastwiskach. Lubi lasy sosnowe, a także pojawiać się wśród roślinności wapniolubnej oraz w trawach i zaroślach.
Występuje również pod nazwami: Geastrum nanum Pers.
Do rodzaju Geastrum należy 35 gatunków. Są to:
- Geastrum affinis
- Geastrum arenarius
- Geastrum australis
- Geastrum berkeleyi
- Geastrum campestre
- Geastrum clelandii
- Geastrum corollinum
- Geastrum coronatum
- Geastrum drummondii
- Geastrum elegans
- Geastrum fenestratum
- Geastrum fimbriatum
- Geastrum floriforme
- Geastrum fornicatum
- Geastrum hariotii
- Geastrum lageniforme
- Geastrum lilloi
- Geastrum limbatum
- Geastrum melanocephalum
- Geastrum minimum
- Geastrum mirabile
- Geastrum pectinatum
- Geastrum pouzarii
- Geastrum quadrifidum
- Geastrum rufescens
- Geastrum saccatum
- Geastrum schmidelii
- Geastrum setiferum
- Geastrum simulans
- Geastrum smardae
- Geastrum striatum
- Geastrum subiculosum
- Geastrum triplex
- Geastrum umbilicatus
- Geastrum velutinum
Gwiazdosz karzełkowaty, Geastrum schmidelii Vittad. 1842 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Owocnik w kształcie kulisty za młodu, później spłaszczony. Osiąga średnicę od 5 do 30 mm. Pokryty warstewką grzybni, poprzerastanej tkwiącymi cząsteczkami gleby. Odpadając odsłania gładką, jedwabiście połyskliwą, białawą lub trochę zbrązowiałą warstwę włóknistą, albo pozostaje niezmienny, jak na początku wzrostu. Egzoperydium pęka od szczytu do połowy długości lub głębiej na 5 do 10 płatków. Płatki odchylają się w dół i w położeniu gwiaździstym mają średnicę od 10 do 30 mm. Nie higroskopijny. Warstwa mięsista, początkowo białoszarawa, brązowiejąca z wiekiem. Endoperydium osiąga średnicę od 3 do 20 mm. W kształcie jest kuliste lub woreczkowato wydłużone, z wyraźną apofizą. Znajduje się ona na grubej szyjce, o wymiarach od 1 do 7 mm i krótkiej od 1 do 2 mm. Świeże owocniki w kolorze od dołu białawe po błękitnawopopielate do brązowoszerego i brązowego w górze. Powierzchnia gładka, matowa, niekiedy w dolnej części lekko pofałdowana. Perystom jasny, ograniczony bruzdą, nadającą postać talerzyka. W świeżych owocnikach ciemniejszy od egzoperydium. W kształcie stożkowaty. W suchych okazach do 8 mm wysokości. Karbowany, od 10 do 19 karbów. Za młodu pokryty mączystym nalotem. Kolumella niewielka, kłaczkowata, częścią sięgająca do połowy wysokości endoperydium. Gleba pylisto-strzępiasta, w ciemnobrązowym kolorze. Zarodniki w wysypie barwy ciemnobrązowej. W kształcie kuliste. Na powierzchni grubo brodawkowane. Kolce od 10 do 16 sztuk na obwodzie i wysokie na 0,3 do 0,5 µm. Wielkość od 5 do 7 µm. Barwy ciemnobrązowej. Strzępki włośni w kolorze jasnobrązow i grubości od 5 do 7 µm. |
| ochrona | Objęty ochroną ścisłą. Rozporzadzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 roku. Ujęty na czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce ze statusem „E”- wymierający. |
| uwagi | Bez znaczenia kulinarnego. Gatunek podobny to: gwiazdosz angielski - Geastrum berkeleyi Massee, który ma większe owocniki i oszronioną kryształkami powierzchnię endoperydium. Podobny jest też silnie higroskopijny gwiazdosz szorstki - Geastrum campestre Morgan Inne nazwy to: geaster karzełkowaty, gwiazdosz Schmidela. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
