- artykuły

Dodano: 13 maja 2004
Od najdawniejszych czasów ludzie byli związani z wodą. Od niej zależało i zależy życie. Wraz z postępem ewolucyjnym i wzrostem ilości ludzi, środowisko naturalne zaczęło coraz bardziej odczuwać skutki antropopresji. Stan wody ulegał stopniowo pogorszeniu. Zaczęto badać zbiorniki, w celu zachowania w nich odpowiedniej jakości wody i uchronienia jej przed zanieczyszczeniem.

Już w 1908 roku, badacze Kolkwitz i Marsson prowadzili badania związane z troficznością jezior. W efekcie wyróżnili oni pięć stref saprobowych: polisaprobowa, a-mezosaprobowa, b-mezosaprobowa, oligosaprobowa, katarosaprobowa. Nie oni jedni interesowali się żyznością jezior. W 1966 roku Caspers i Karbe rozróżnili allotrofię i autotrofię.

Wraz z rozwojem nauki o jeziorach powstawały liczne podziały i klasyfikacje zbiorników. Jednym z najbardziej znanych badaczy był limnolog szwedzki Naumann, który to w 1932 roku, wprowadził podział zbiorników jeziorowych na siedem typów: alkalitroficzne, eutroficzne, oligotroficzne, acidotroficzne, dystroficzne, syderotroficzne i argilotroficzne. Podział ten uwzględniał zawartość soli pokarmowych, gazów, detrytusu, materii organicznej oraz zmiany temperatry i natężenie światła.

Obok Naumanna, badania nad klasyfikacją jezior prowadził również Thinemann. Opracował on system podziału jezior na podstawie zawartości tlenu w warstwie przydennej. Wyróżnił jeziora harmonijnie wykształcone (eutroficzne, oligotroficzne) i jeziora jednostronnie wykształcone (dystroficzne, alkalitroficzne, siderotroficzne, argilotroficzne, acidotroficzne). Oba te podziały zostały przyjęte i funkcjonują do dzisiaj.

Wreszcie zdefiniowano pojęcie eutrofizacji jako proces zwiększania się w wodzie zawartości substancji pokarmowych (nutrientów, biogenów), głównie azotu i fosforu. Powiązano z tym zjawiskiem masowy rozwój roślin wodnych, który przyczynia się do zwiększenia produkcji biologicznej zbiornika. Stwierdzono, że wzrost ilości materii organicznej po pewnym czasie tworzy zanieczyszczenie wody.

Starano się ocenić wielkość produkcji pierwotnej. Z badań Findenegga i Rodhego prowadzonych w 1964 roku wynika, że bezwzględny poziom produkcji zwiększa się w miarę wzrostu stopnia eutrofizacj.

Zanieczyszczając zbiornik wpływa się negatywnie na właściwości fizyko-chemiczne wody, a co za tym idzie ingeruje się w życie organizmów wodnych. Zmienia się ich metabolizm, zakłóca cykle życiowe i zależności pokarmowe.

W wyniku postępujących badań stworzono osobną naukę zajmującą się wpływu zanieczyszczeń na wodę. Nazwano ją saprobiologią lub inaczej biologią ścieków.

Wreszcie zaczęto interesować się nie tylko samym zbiornikiem wodnym, ale także jego zlewnią. Naukowcy doszli do wniosku, że szata roślinna występująca w zlewni oddziałuje na hydrobiologię i skład chemiczny wody. Skupiono się na charakterze zlewni. Stwierdzono, że lasy regulują odpływy wód z powierzchni zlewni i zmniejszają erozję. Badania dowiodły, że ze zlewni użytkowanej rolniczo dostaje się więcej składników mineralnych niż z obszarów zalesionych lub porośniętych trwałą roślinnością trawiastą. Zabudowania i sieci dróg pogarszają retencję i powodują szybsze i łatwiejsze dostanie się zanieczyszczeń do wód.

Analizowano dopływy do zbiornika. Uznano, że każdy dopływ wnoszący do wody naturalnej substancje zanieczyszczające jest ściekiem. Stwierdzono, że dopływy ścieków wywołują ogromne szkody poprzez: obniżenie wartości higienicznej wody, obniżenie naturalnej produkcji rybackiej, niszczenie zabudowań i urządzeń hydrotechnicznych, obniżenie walorów estetycznych i rekreacyjnych środowisk wodnych.

Obecnie przywiązuje się szczególną uwagę do aspektów ochrony wody przed zanieczyszczeniem. Ostatnimi czasy stała się wręcz modna ochrona jezior i ich rekultywacja. Powstało wiele fundacji zajmujących się dofinansowaniem projektów związanych z tym zagadnieniem. Zrozumiano, że jest to konieczne do przedłużenia życia zbiorników wodnych, których okres istnienia jest i tak krótki w porównaniu z innymi elementami środowiska.
Wróć do listy artykułów

Nasza oferta | zobacz pełną ofertę

dysponujemy:
  • inwentaryzacją krajoznawczą regionu
wykonujemy:
  • aktualizacje treści turystycznej map, przewodniki
  • oceny oddziaływań na środowisko (Natura 2000)
  • oceny stanu ekologicznego wód (Ramowa Dyrektywa Wodna UE)
  • prace podwodne, poszukiwawcze
prowadzimy:
  • nurkowania zapoznawcze, turystyczne, szkolenia specjalistyczne
statystyki | realizacja : nesta.net.pl