Strona główna - artykuły

1. W zakresie hodowli i ochrony lasu oraz zagospodarowania i przebudowy drzewostanów.

W tym temacie priorytetem w LKP „Lasy Mazurskie” jest i będzie promowanie proekologicznej gospodarki leśnej ze szczególnym uwzględnieniem n/w celów i zadań;

• kontynuowanie stosowania rębni częściowych, umożliwiających inicjowanie odnowień naturalnych.
• uznawanie i popieranie w składzie gatunkowym naturalnych biogrup jesionów, klonów, dębów, olszy oraz brzóz i innych drzew i krzewów na gniazdach i obrzeżu drzewostanu.

Tak prowadzona hodowla młodego pokolenia pod okapem drzewostanu macierzystego pozwala na ciągłość produkcji leśnej , skracając cykl rozwojowy o okres odnowienia, chroni glebę przed degradacją a siewki przed przymrozkami w symbiozie z drzewostanem macierzystym.
W optymalnych warunkach siedliskowych takie gospodarowanie pozwala osiągnąć zamierzony efekt biologiczny i genetyczny w stosunkowo krótkim czasie.
Istotną rolę mogą odegrać trzebieże przekształceniowe preferujące pożądane gatunki na optymalnych siedliskach a wspieranie natury winno być uzupełniane sztucznie (podsadzenia , podszyty, siewy itp.) Preferowanie w LKP „Lasy Mazurskie”odnowień naturalnych spełniać powinno następujące warunki;

• pochodzenie drzewostanów macierzystych zgodne będzie z wymogami regionalizacji przyrodniczo-leśnej i nasiennej.
• skład gatunkowy wydzieleń odpowiada charakterowi siedlisk , a ich jakość hodowlana i pochodzenie uzasadniają popieranie reprodukcji naturalnej.
• stan pokrywy glebowej i sprawność gleby umożliwia rozwój i wzrost samosiewów.

Inicjowanie i pielęgnowanie odnowień naturalnych wymaga umiejętności gospodarowania światłem docierającym do dna lasu a uzupełnianie składu gatunkowego uwzględniać musi naturalną mozajkowatość siedlisk przy właściwym doborze metod przygotowania gleby.
Przy zalesianiu gruntów nieleśnych i nieużytków wykorzystać należy sukcesję naturalną poprzez popieranie drzew i krzewów liściastych, oraz nawożenie organiczne np. rozdrobnioną korą, zrębkami , humusem, ściółką leśną , torfem w celu mikoryzacji ubogich gleb i zaszczepienia ich pożytecznymi biokomponentami leśnymi i organicznymi. W tym celu w Leśnym Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Spychowie przeprowadzono dwukrotnie szkolenie z zakresu stosowania w hodowli lasu „efektywnych mikroorganizmów” znanych i stosowanych szeroko na świecie pod nazwą „ EM „. Prekursorem tej metody jest wybitny japoński profesor Teruo HIGA autor popularnej w Polsce książki.
Na gruntach „ekologicznych” pozostawiać należy i chronić istniejące „oczka” wodne, bagna, drzewa , krzewy i remizy śródpolne jako „zaczyn” życia biologicznego i ważny element kształtowania krajobrazu.
W istniejących już jednowiekowych , jednogatunkowych i jednopiętrowych monolitach sosnowych prowadzenie cięć pielęgnacyjnych a szczególnie czyszczeń póżnych i czyszczeń wczesnych wymaga zabezpieczania tych powierzchni przed szkodami od zwierzyny płowej.

Dotychczasowe doświadczenia praktyczne potwierdzają , że systematyczne wykładanie drzew zgryzowych, ogławianie i obłamywanie drzewek szkodliwych , chroni młodniki przed spałowaniem .

2. W zakresie techniki ,technologii i organizacji prac leśnych przy pozyskaniu , zrywce i wywozie drewna.

Zarówno w cięciach rębnych jak również w przedrębnych (zwłaszcza w TW-II i III kl. wieku) wskazane jest stosowanie zrywki konnej i mechanicznej pół podwieszonej (głównie zimą przy grubej pokrywie śnieżnej) w celu maksymalnej ochrony nalotów odnowień naturalnych, podszytów i łanów pożytecznego runa leśnego.
W trzebieżach młodszych klas wieku preferować należy konne zespoły ścinkowo –zrywkowe , unikając cięć schematycznych ,prostolinijnych szlaków zrywkowych ,stosując technologię „całej strzały”. Zrywkę należy wykonywać za cieńszy koniec do „stołów manipulacyjnych” przy drodze wywozowej gdzie prowadzić należy manipulację i wyróbkę sortymentów stosowych i dłużycowych.
Zabronić należy Zakładom Usług Leśnych samowolnej i „wygodnej” organizacji prac w wyniku której kaleczone są drzewa przy zrywce , niszczone naloty ,podszyty i biogrupy pożytecznych podrostów. Stosowana powszechnie technologia sortymentowa „przy pniu” w TW, wjazd ciągnikiem z przyczepą na powierzchnię roboczą i schematyczne wycinanie drzew na „trasie” ciągnika –powoduje nieodwracalne szkody i dewastację ekosystemów leśnych.
Maszyny wielooperacyjne oraz ciągniki zrywkowe nasiębierne i do zrywki pół podwieszonej należałoby stosować głównie na zrębach zupełnych i w trzebieżach starszych klas wieku(TP). Wskazane jest ponowne rozważenie i wdrożenie zaniechanej a powszechnie stosowanej np. w krajach Skandynawii technologii drewna „sypkiego” i zrębkowanie pozyskanych drzew rębarkami bębnowymi.
Światowy rozwój tej metody pozwala na produkcję w lesie kilku rodzajów zrębków przemysłowych;

• zrębki celulozowo-papiernicze pozyskiwane z całych strzał i drzewek rębarkami z urządzeniem do frakcjonowania czystych zrębków bez kory. Gałązki, igliwie, kora i mursz miękki jest rozsiewany na powierzchni roboczej użyźniając w ten sposób glebę i siedlisko (25-30 % masy).
  Metoda ta pozwala na uniknięcie palenia gałęzi i chrustu zapobiegając rozwojowi szkodliwych owadów jak również na całoroczne prowadzenie prac w lesie.
• zrębki na płyty wiórowe, technologia pozwala na większy udział kory oraz innych gatunków domieszkowych ( brzoza, osika i wierzba)
• zrębki na płyty pilśniowe, dopuszczalny jest 30% udział kory i innych cząstek drewna.
• zrębki energetyczne powstają z gałęzi, tyczek i chrustu zrębowego i mają zastosowanie w ekologicznych systemach grzewczych typu AZSO-25-50, itp.

Nowoczesne rębarki bębnowe posiadają urządzenia do frakcjonowania zrębków co pozwala na 50% pozostawianie zrębków najgorszej jakości na powierzchni zrębowej aby nie zubożyć siedliska w składniki je użyźniające.
Realizacja tego przedsięwzięcia wymagać będzie zabezpieczenia środków z funduszu leśnego na dofinansowanie i zakup nowych maszyn i urządzeń dla Zakładów Usług Leśnych świadczących prace na terenie LKP „ Lasy Mazurskie”.
Bardzo ważnym zagadnieniem jest i będzie dostosowanie sieci leśnych dróg wywozowych do zwiększonych obciążeń samochodowych zestawów wysoko tonażowych.
Remontów dróg zaniechano ze względów oszczędnościowych a obecny ich stan wymaga coraz większych nakładów. Remonty te powiązać należy koniecznie z budową nowych przepustów i mostów oraz renowacją systemu melioracyjno-retencyjnego na wilgotnych siedliskach leśnych. Kontynuować należy program małej retencji.

3. W zakresie pozostałych innowacyjnych technik i technologii

Wskazane jest dalsze wdrażanie znanych lokalnie proekologicznych metod i rozwiązań, eliminujących z lasu pestycydy, PCV i grodzenia (szczególnie siatkami stalowymi z cienkiego drutu typu ursus). Takie ogrodzenia stanowią dla zwierzyny leśnej sieć w której spłoszone giną sarny i ptaki chronione. Do grodzenia cennych biogrup liściastych najlepiej używać lekkich przęseł z żerdzi i tyczek .

W pracach hodowlano-ochronnych stosować można następujące praktyczne zasady;

• w czyszczeniach wczesnych minimalizować całkowite wycinanie zbędnych drzewek i krzewów na rzecz ich ogławiania, wyłamywania oraz podwiązywania bukietów odrośli . Działania takie poprawiają mikroklimat uprawy oraz sprzyjają gniazdowaniu pożytecznych organizmów.
• w celu eliminowania znacznych szkód od zwierzyny i ponoszenia kosztów zabezpieczania kęp modrzewia , celowe może być pojedyncze jego wprowadzanie do składu uprawy bez palików lub stosowanie „żywokołów” sadząc modrzew w jedną jamkę wraz z głogiem lub tarniną.
• do osłony odnowień naturalnych niektórych gatunków używać można rozrzuconych i nastroszonych gałęzi grabowych, dębowych lub innych liściastych.
• do zalesień gruntów porolnych jesienią, używać można brzozy z nalotów naturalnych z zakrytym systemem korzeniowym (BMW,LMW). Efekt ekonomiczny to dobra udatność i mikoryzacja gleby.
• do wiosennego spiętrzania wody w rowach melioracyjnych używać można sprasowane kostki słomy lub krótkie kłody drewniane zamiast zastawek betonowych.
• do odprowadzania nadmiaru wody z korpusu dróg gruntowych używać należy „kiszek” faszyny zakopanej na głębokość 0,5 m pod kątem w stosunku do osi drogi z lekkim spadkiem.
• do stabilizacji i ulepszania leśnych dróg gruntowych, używać można popiołów z węgla brunatnego, wapna palonego po przemieszaniu leśną glebogryzarką.
• nadmierną eksploatację dróg leśnych złagodzić można poprzez wprowadzenie zasady „czterech śladów” w miejsce dwóch, co dotyczy szczególnie zestawów wysoko -tonażowych.
• popieranie ptaków gniazdujących w dziuplach osiągnąć można poprzez nawiercanie drzew posuszu jałowego liściastego odpowiednimi świdrami o odpowiedniej średnicy i na pożądanej wysokości.
• w ogniskowo kompleksowej ochronie lasu czynnikiem decydującym jest woda , zakładanie pojników lokalizować należy w naturalnych zagłębieniach terenowych z warstwą nieprzepuszczalną przykrytą darnią piaskiem i kamieniami.

Wszystkie zabiegi i czynności gospodarcze w Leśnym Kompleksie Promocyjnym wykonywać należy przy minimalnej ingerencji w przyrodę a procesy technologiczne z użyciem sprzętu ciężkiego muszą być starannie zaplanowane i nadzorowane zgodnie z & 42 nowych Zasad Hodowli Lasu.