Strona główna - artykuły

W sierpniu 2011 roku zespół badaczy z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie uzyskał zezwolenie od Ministra Środowiska, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu i Dyrekcji Karkonoskiego Parku Narodowego na wejście do Wielkiego Stawu. Celem badań było, między innymi poznanie aktualnego stanu zachowania i rozmieszczenia zbiorowisk roślinności zanurzonej. Jednym z efektów badań jest mapa rozmieszczenia dominującego tam gatunku – poryblinu jeziornego. Jest to niewielki widłak, będący reliktem po ostatnim zlodowaceniu. Podlega on ochronie ścisłej (Dz. U. 2004 r. Nr 168, poz. 1764). Znajduje się w rejestrze Polskiej czerwonej księgi roślin jako gatunek narażony na wyginięcie (VU) i w rejestrze Czerwonej listy roślin i grzybów Polski, również jako gatunek narażony (V). W południowej części Polski występuje tylko w Karkonoszach, na jednym stanowisku – to jest w Wielkim Stawie.

Woda Wielkiego Stawu jest uboga w biogeny. Jezioro jest oligotrofem. Mało substancji pokarmowych powoduje, że świat roślin i zwierząt jest reprezentowany jedynie przez kilka gatunków. Widzialność sięga kilkudziesięciu metrów. Miąższość osadów to jedynie kilka – kilkanaście centymetrów. Tą materię wykorzystuje do życia poryblin. Porasta szczeliny miedzy głazami i zagłębienia dna gdzie osadów jest najwięcej. Mętność wody powodują jedynie spływające ze zboczy kotła potoki. Miejscami, obserwować można masowy rozwój zooplanktonu przypominającego „mleczne wiry” unoszące się nad dnem. Dla ryb jest to za ubogie środowiska – nie występują tu przedstawiciele żadnego gatunku. Maksymalna głębokość zbiornika to 24,4 metry, a powierzchnia to jedynie 8,3 ha. W głębszych partiach, poniżej 15 metrów jest ciemno ale woda jest wyjątkowo klarowna. Pod wodą znajdują się malownicze urwiska, głazy i strome ściany. Brzegi są wysokie, urwiste, porośnięte gęstą kosodrzewiną i mchami. Miejscami występują torfowiska i młaki wypływowe, z których woda sączy się do kotła Wielkiego Stawu.

Wielki Staw można oglądać tylko ze szlaku turystycznego. Zejście z wyznaczonej trasy jest surowo wzbronione i karane wysokimi mandatami.

Bez wątpienia warto wybrać się na kilka dni do Karpacza i pochodzić po wyznaczonych trasach parku. Wbrew pozorom i ogólnie panującej opinii nocleg w Karpaczu można znaleźć już od 30 zł/dobę.

P.D.