Dodano: 0 0000
uwagi Zimą wśród białego krajobrazu, gdy ziemię i lasy pokrywa śnieg, nad brzegami wartko płynących potoków i nad jeziorami (także wśród lasów), których powierzchni nie zdołał skuć lód, można dostrzec niewielkiego, bardzo barwnego ptaka. To zimorodek, jeden z naszych najpiękniejszych - pod względem ubarwienia - ptaków, zwany także "latającym klejnotem".

Ptak ten w zasadzie żyje w Polsce przez cały rok, ale najłatwiej go obserwować właśnie zimą. Często pojawia się w miejscach, w których latem go nie było widać; stąd też wzięła się jego nazwa - zimorodek. Żyje także na terenie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej.

Zimorodek (Alcedo atthis) jest mniej więcej wielkości wróbla, ale nie sposób go oczywiście z tym pospolitym ptakiem pomylić. Charakterystyczne ubarwienie zimorodka: ciemnozielona z niebieskim, metalicznym połyskiem głowa i grzbiet, białe gardło i policzki, ciemnoszare lotki, spód ciała o barwie cynamonowej i czerwone nogi, w połączeniu z krępą sylwetką: długim, silnym i prostym dziobem, dużą głową, krótkimi skrzydłami i ogonem - tworzą pełny image tego ptaka. Samice i samce zimorodków są do siebie podobne, a młode różnią się od nich tylko bardziej matowym ubarwieniem (pióra osobników dorosłych mienią się różnymi odcieniami barw w zależności od kąta padania światła).

W lutym zimorodki dobierają się w pary. Odbywają wtedy swoiste loty: początkowo gonią się, a później samiec pozwala się podziwiać samicy, kiwając całym ciałem. Oba ptaki razem wykopują w urwistych, piaszczystych i gliniastych skarpach nad brzegami wód korytarz (o długości do jednego metra), zakończony okrągłą komorą lęgową. Posługują się przy tym i dziobami, i nogami. Wejście jest na ogół zasłonięte roślinnością lub nawisem płatu darni. Budowa takiego gniazda trwa nawet kilka tygodni. Zimorodki od kwietnia do lipca składają od pięciu do ośmiu białych, kulistych jaj, które są wysiadywane przez oboje rodziców przez około trzy tygodnie. Młode jedzą to, co i rodzice: małe rybki i owady. Ciekawy jest sposób rozdziału żywności pomiędzy pisklęta: młode, które już dostało od rodzica rybkę usuwa się na obok, ustępując miejsca kolejnemu z rodzeństwa - każde pisklę przesuwa się o jedno miejsce po każdym przylocie rodziców z pokarmem. Można więc wnioskować, że karmienie odbywa się "sprawiedliwe". Młode po około miesiącu życia zaczynają próbować samodzielnych lotów, jednak rodzice zajmują się nimi jeszcze przez kilka kolejnych dni.

Prawdopodobnie wszyscy dobrze wiedzą, jak polują zimorodki. Ptaki siadają na zwisających z urwistych brzegów korzeniach lub gałęziach drzew, które są wykorzystywane jako miejsca obserwacyjne. Ujrzawszy swą zdobycz nagle rzucają się do wody. Czasami polują z lotu.

Dlaczego zimorodki są tak rzadkie? Przyczyn jest kilka. Po pierwsze, żyją tylko nad czystymi, szybko płynącymi wodami. A takich niestety jest coraz mniej. Także regulacja brzegów przyczyniła się do ich ustępowania - nie jest raczej możliwe wykopanie nory w betonowej opasce. Także ostre zimy są przyczyną śmierci wielu zimorodków. Oszacowano, że w Europie Środkowej w ciągu ostrej, surowej zimy może zginąć nawet 90% populacji zimorodka. Oczywistym źródłem ich problemów jest człowiek. Pomijając już kwestię zanieczyszczenia wód i zatrucia ryb, zimorodki są tępione z powodu swego pięknego ubarwienia i z powodu "konkurencji" w łowieniu ryb. Zimorodki nie zjadają dużych ryb lecz tak zwany "rybi chwast" - drobne rybki (trzeba pamiętać że, ptaki te są zaledwie wielkości wróbla). W niektórych krajach europejskich urządza się na nie polowania. Wiele ptaków ginie też w sidłach i pułapkach, w których często, zanim umrą w mękach - tracą nóżki.

Hanna Kruk
piśmiennictwo

Komentarze

Grzegorz gloor@wp.pl
26 września 2007

Mieszkańcy Lidzbarka Warmińskiego i okolic mają okazję obserwować zimorodki na terenie Parku Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny, przy odrobinie szczęścia można je także spotkać na terenie miasta nad Łyną i fosą przy zamku.występują również w kompleksie leśnym w okolicach Łaniewa.

agnieszka abyziaczek@buziaczek.pl
17 września 2007

Z tym pięknym ptaszkiem codziennie rano jem śniadanie. Zadomowił się na naszej działce na dobre i nie przeszkadza mu fakt , że dzieli ją z dwoma psami i czterema kotami, nie mówiąc już o mnie (przyznaję się , że na początku, kiedy się pojawił cały czas biegałam wokół niego z aparatem:) Początkowo pojawiał się raz na parę dni, teraz praktycznie odlatuje tylko po to żeby rozprostować skrzydełka, po chwili wraca i siada na linie do zjazdów, którą kiedyś zawiesiliśmy nad stawem. Oprócz pięknego upierzenia zimorodka wyróżnia piękny śpiew, którym informuje mnie o swoim powrocie.Teraz martwię się bo nadchodzi zima, nasz staw zamarza, co będzie z naszym zimorodkiem , czy wystarczy przerębla...

ania ania_dem@o2.pl
30 stycznia 2006

Na obserwacje zimorodków zapraszam do olsztyńskeigo Lasu Miejskiego. Przechadzając się bzegiem Łyny można zobaczyć siedzącego na gałęzi zimorodka. Owocnych spacerów...

mariusz mazurczak m_mazurczak@gazeta.pl
4 listopada 2004

Z własnych obserwacji:
Nad Jeziorem Szeląg Duży od strony m. Zwierzewo 3 pary zimorodków mają norki wykopane w wysokiej skarpie schodzącej do jeziora. Od kilku lat zawsze są zajęte.
Poluja na rybki z zwalonych i uschnieytch drzew leżących w jeziorze.

miłośnik i początkujący fotografik przyrody pwww@o2.pl
16 stycznia 2003

Niesamowity ptak. Moim zdaniem jeden z najpiękniejszych ptaków w Polsce. Niestety nie mialem okazji go zobaczyc na własne oczy. Osoby które wiedzą gdzie można spotkac tego ptaka w okolicach Łodzi prosił bym o to, aby wysłały mi maila na adres pwww@o2.pl

Nasza oferta | zobacz pełną ofertę

dysponujemy:
  • inwentaryzacją krajoznawczą regionu
wykonujemy:
  • aktualizacje treści turystycznej map, przewodniki
  • oceny oddziaływań na środowisko (Natura 2000)
  • oceny stanu ekologicznego wód (Ramowa Dyrektywa Wodna UE)
  • prace podwodne, poszukiwawcze
prowadzimy:
  • nurkowania zapoznawcze, turystyczne, szkolenia specjalistyczne
statystyki | realizacja : nesta.net.pl