Dodano: 11 maja 2007
Rzadki. Spotykany od lata do jesieni, pojedynczo lub w grupach. Jako stanowiska obrał sobie miejsca w lasach liściastych i iglastych. Szczególnie jednak upodobał sobie zadrzewienia wzdłuż cieków wodnych i na terenach wilgotnych. Rośnie na ziemi, na korzeniach drzew w głębokim humusie i we mchach. Częściej można go spotkać nad brzegami jezior, stawów, sadzawek, grobli i leśnych zbiorników wodnych.

Do rodzajuBoletus sp. należą 53 gatunki, z których nie wszystkie są jadalne, a niektóre są nawet trujące. Są to:

- Boletus aereus
- Boletus aestivalis
- Boletus appendiculatus
- Boletus armeniacus
- Boletus badius
- Boletus betulicola
- Boletus byssinus
- Boletus calopus
- Boletus caucasicus
- Boletus chrysenteron
- Boletus cinnabarinus
- Boletus cisalpinus
- Boletus cookei
- Boletus declivitatus
- Boletus edulis
- Boletus fechtneri
- Boletus ferrugineus
- Boletus ferrugineus
- Boletus flavus
- Boletus fragrans
- Boletus immutatus
- Boletus impolitus
- Boletus legaliae
- Boletus leucomelaena
- Boletus lignatilis
- Boletus luridus
- Boletus megalosporus
- Boletus moravicus
- Boletus nigricans
- Boletus obscuratus
- Boletus ornatipes
- Boletus persoonii
- Boletus pinicola
- Boletus pinophilus
- Boletus porosporus
- Boletus pruinatus
- Boletus pseudoregius
- Boletus pseudosulphureus
- Boletus pulverulentus
- Boletus queletii
- Boletus radicans
- Boletus radicatus
- Boletus regius
- Boletus reticulatus
- Boletus rhodopurpureus
- Boletus ripariellus
- Boletus rubellus
- Boletus satanas
- Boletus speciosus
- Boletus subappendiculatus
- Boletus subtomentosus
- Boletus torosus
- Boletus xanthocyaneus

Występuje również pod nazwami: Boletus spadiceus Krombh.; Xerocomus spadiceus (Fr.) Quél.

systematyka
  • Klasa: podstawczaki - Basidiomycetes
    • Rząd: borowikowce - Boletales
      • Rodzina: borowikowate - Boletaceae
        • Rodzaj: borowik - Boletus Dill.ex Fr.
budowa Kapelusz średnicy od 30 do 100 mm. Początkowo półkuliście wypukły, a następnie płasko poduszkowaty. Szybko wypłaszcza się w środku i często zapada. Powierzchnia matowa, zamszowata, bywa spękana i przeświecająca białawożółtawym miąższem. Nawet jak wilgotna nie lepi się. Nigdy śliska. Skórka nie daje się oddzielić od miąższu. Barwy początkowo rudobrązowej lub brązowej z tendencją do zanikania rudawoczerwonego barwnika. W końcu przyjmuje barwę ciemno brązową lub żółtobrązową. Młodych egzemplarze posiadają często aksamitne omszenie o zabarwieniu żółtawym. Brzeg cienki, ostry lub podwinięty. Skórka kapelusza wrażliwa na działanie oparów amoniaku. Po zadaniu NH40H na skórkę kapelusza natychmiastowo robi się zielonkawoniebieska, a następnie staje się sinoczerwonobrunatna.

Pory w barwie rurek. W młodych okazach wyraźnie, labiryntowato wykrzywione. W dojrzałych okazach szerokie i kanciaste. Do 2 mm szerokości. Sinieją, zmieniają zabarwienia w wyniku uciskania, a po pewnym czasie w tych miejscach brązowieją.

Rurki w barwie początkowej jasnożółtej do złotożółtej z wiekiem. Uciśnięte przebarwiają się niebieskawo. Długości od 5 do 14 mm. Zatokowate i nieco ugięte koło trzonu. Oddzielające się od miąższu.

Trzon w kolorze jasnożółtym, kremowym do białawego na szczycie. Powierzchnia z brązowawymi przebarwieniami o żeberkowanym i siateczkowatym rysunku. W górnej części gładka i bruzdowana w dolnej. Długości od 30 do 90 mm. Grubości od 10 do 20 mm. W kształcie zasadniczo cylindryczny. Nieco wygięty ku górze. U młodych okazów może być słabo zgrubiały w środku i w kierunku podstawy, a u samej podstawy zwężony. Pełny.

Miąższ w kapeluszu koloru białego do kremowego. Nad rurkami żółty. Pod skórką winnoczerwony. Słabo siniejący w kapeluszu nad rurkami. Jędrny i mięsisty. W trzonie biały do bladożółtego. Zapach miły, cechujący podgrzybki. Smak łagodny.

Zarodniki w wysypie barwy oliwkowobrązowej. W kształcie cylindryczne do elipsoidalno-wrzecionowatych. Powierzchniowo gładkie. Cienkościenne. W kolorze bladożółtawobrązowym. Długość od 9 do 14 x 4 do 5 µm.

uwagi Jadalny, smaczny i nadający się do suszenia.

Gatunek podobny to: borowik zajęczy - Boletus subtomentosus L; z którym zazwyczaj jest mylony, a raczej utożsamiany.
Niektórzy rozróżniają jeszcze formy zależne od występowania, (w lasach liściastych i iglastych), opierając się na wrażliwości skórki kapelusza na działanie amoniaku.

Inne nazwy to: grzyb kasztanowaty, podgrzybek zajączek odm. Grubosiatkowana, podgrzybek żeberkowany.

Zgodnie z najnowszą systematyką światową, ujęty i zaliczony do rodzaju Boletus sp.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.
"Niniejszy dokument został opublikowany dzięki pomocy finansowej UE. Za treść tego dokumentu odpowiada autor opracowania, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają w żadnym razie oficjalnego stanowiska UE"

piśmiennictwo

Komentarze

Nasza oferta | zobacz pełną ofertę

dysponujemy:
  • inwentaryzacją krajoznawczą regionu
wykonujemy:
  • aktualizacje treści turystycznej map, przewodniki
  • oceny oddziaływań na środowisko (Natura 2000)
  • oceny stanu ekologicznego wód (Ramowa Dyrektywa Wodna UE)
  • prace podwodne, poszukiwawcze
prowadzimy:
  • nurkowania zapoznawcze, turystyczne, szkolenia specjalistyczne
statystyki | realizacja : nesta.net.pl